در این کتاب شرح زندگی "کورش" پادشاه مقتدر هخامنشی در قالب داستان بازگو شده است. وی پسر کمبوجیه از خاندان هخامنشی بود که بر آخرین پادشاه ماد خروج کرد و بدین ترتیب پادشاهی را از قوم ماد به قوم پارس انتقال داد. او ارمنستان، بابل، سوریه، لیدی (لودیا)، فریگیا (فریجیه) را ضمیمه ایران کرد و از شمال خاور تا سیحون و از خاور و جنوب تا سند تاخت. کورش همچنین پادشاه بابل و سپاه او را درهم شکست؛ اما پس از تسخیر بابل با مردم آن جا از سر مهربانی درآمد و اسرای یهودی را که بخت النصر از فلسطین به آن شهر آورده بود آزاد کرد و اجازه داد به زادگاهشان باز گردند. در این کتاب شرح دلاوری  ها و فرمانروایی این پادشاه به شیوه داستان بازگو می شود. با این همه، به رغم درآمیختن واقعیت با داستان، مطالب کتاب نمایانگر گوشه ای از تاریخ و تمدن ایران زمین است.