یادداشت مسعود بربر

        کاندید ولتر داستانی است از عصر روشنگری، با نقدهای تندی به اروپای زمانه خود با اغراق‌هایی طنزآمیز که تن به فلسفه می‌زند و البته طنزی بسیار شیوا و جذاب، جهان‌هایی متنوع در حدی که در کمتر داستانی می‌توان این همه جذابیت از نظر تنوع جهان‌های داستانی را جستجو کرد، پرماجرا، خوشخوان، و البته بسیار بسیار تفکر بر انگیز

ولتر در این اثر واقعیت اروپا و پیشینه تاریخی‌اش و آن چه خود را سرآمد جهان می‌داند  به نمایش گذاشته و با طنزی گزنده داستانی پر ماجرا را ارائه کرده است. از آن جنس داستان‌هایی است که شک ندارم بعدها بارها دلم برای جهانش تنگ می‌شود و کتابش را باز خواهم کرد و به جستجوی بخشی از آن خواهم گشت و دوباره و دوباره‌اش خواهم خواند و همین الان هم در حسرتم که چرا تا امروز چنین اثر کوتاه اما سترگی را نخوانده بودم.