یادداشت مهدی منزوی

        "المراقبات" اثر مرحوم "آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی"
متوفی ۱۳۰۴ ش قبرستان شیخان قم
یکی از کتابهای دوست داشتنی منه که بیشتر از بیست سال هست که دارمش و داره مضمحل میشه! اصل کتاب به زبان عربیه و این نسخه ترجمه شده توسط "ابراهیم محدث" 
علامه طباطبایی در مورد این کتاب گفتند: "این کتاب دریای لبریزی است که در سنگ و پیمانه نگنجد و مولف آن پیشوای والامقامی است که بلندای شخصیت او با هیچ مقیاسی قابل اندازه گیری نیست."
این کتاب بر اساس ماه های قمری تقسیم بندی شده از ماه محرم که شروع سال هست تا ذی الحجه و برای هرماه اعمال و عباداتی که متناسب هست رو توصیه کردند. اون موقع که این کتاب نوشته شده مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی گردآوری نشده بوده نویسنده برای خواندن ادعیه به کتاب "اقبال الاعمال سید ابن طاووس" رجوع میدن که خودش از منابع اصلی مفاتیح هست. تفاوت اصلی المراقبات با مفاتیح در شرح و توضيحات و توصیه هایی هست که نويسنده میکنه و توجه دادن به معانی و تفکر و تدبر در اعمال و ادعیه، نه صرفا خواندن طوطی وار کانه مسابقه دعا خوانیست! 
در باب تفکر در قرآن از متن کتاب:
مثلا وقتی انسان در سوره واقعه می خواند:" افرایتم الماء الذی تشربون؛ آیا آبی را که می آشامید، دیدید؟" می تواند فکر خود را محدود به مزه آب نکند و درباره مطالب مختلفی پیرامون آن بیندیشد. از جمله درباره بوجود آمدن تمام اشیا از آن بیندیشد. مثلا فکر کند که آب چگونه در اشکال گوناگون دانه، گیاه، حیوان و انسان یافت می شود. آنگاه درباره اجزای انسان فکر کند، اجزای ظاهری مانند گوشت و استخوان و ... چشم و گوش و... نیروها و اخلاق عالی و اخلاق رذیله و آثار آن در دنیا و آخرت، تا نوبت به تفکر درباره مراتب عقلهای خود رسیده و در مورد عقل مستفاد فکر کند و ببیند که گویا عالم مستقلی در مقابل این عالم است و گویا عالم کوچکی است و حتی آن را عالم بزرگی ببیند. آنگاه در تفکر خود به مبدا آب بازگشته و همانگونه که در قرآن است، بفهمد آب از آثار رحمت خداوند بوده و نیز بفهمد که رحمت از صفات خداوند است. و بدین ترتیب آب را نعمتی از نعمتهای خداوند بداند. این نوع از تدبر از چیزهایی است که علم مکاشفه با آن آغاز می شود و اگر کسی که تدبر می کند، فکر خود را غرق در این مطلب کند شاید چیزی ببیند که این فرمایش امام صادق (ع) "چیزی ندیدم، مگر این که قبل و همراه و بعد از او خداوند را دیدم." را تصدیق نماید.

این کتاب همراه همیشگی در طول سال هست اگر علاقه مند باشید.

۵۵۲ صفحه
#المراقبات #ملکی_تبریزی