یادداشت ماهنامه‌ی شهر کتاب

        کیهان‌شناسی با طعم جهان‌های موازی
برایان گرین استاد فیزیک نظری دانشگاه کلمبیا و یکی از مشهورترین مبلغان نظریه‌ی ریسمان است. چهره‌ی او در مستندهای علمی متعددی در حوزه‌ی کیهان‌شناسی دیده شده و مدت‌هاست در نشریه‌ی نیویورک‌تایمز درباره‌ی فیزیک و مسائل علمی دیگر می‌نویسد. او تاکنون چهار کتاب نوشته که یکی برای مخاطبان نوجوان است و سه تای دیگر برای علاقه‌مندان به فیزیک و کیهان‌شناسی. کتاب‌های گرین مصداق خیلی خوبی از کتاب‌های ترویجی علم هستند، کتاب‌هایی که مطالعه‌ی آن‌ها برای مخاطب غیرمتخصص ولی علاقه‌مند درکی روشن و نسبتاً دقیق درباره‌ی موضوعات علمی فراهم می‌آورد. آخرین کتاب او نیز با نام «واقعیت پنهان: جهان‌های موازی و قوانین ژرف کیهان»  ترجمه شده و اخیراً به چاپ دم رسیده است (ترجمه‌ی محمدعلی جعفری، تهران: مازیار، 1395). مترجم کتاب یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین معلمان المپیاد فیزیک است و ترجمه‌ی کتاب را نیز به دو چهره‌ی مشهور دیگر، محسن ایرجی و ارشک حمیدی، تقدیم کرده که هم در تدریس (نجوم و ریاضی) و هم در نگارش و نشر کتاب‌های علمی مرتبط با حوزه‌ی تخصصی خود زبانزدند. دیدن نام مترجم باعث می‌شود به دقت علمی متن اطمینان پیدا کنیم (اطمینانی که خدشه‌ای بر آن وارد نمی‌شود) و دیدن نام کسانی که کتاب به آن‌ها تقدیم شده باعث می‌شود به دقت نگارشی متن ایمان بیاوریم. 
این کتاب شامل یازده فصل است که در آن‌ها به اغلب موضوعات مرتبط با کیهان‌شناسی نوین پرداخته می‌شود: «مرزهای واقعیت»، «همزادهای بی‌پایان»، «ابدیت و بی‌نهایت»، «وحدت بخشیدن به قوانین طبیعت»، «گیتی‌های سرگردان در بعدهای نزدیک»، «تفکر نو درباره‌ی یک ثابت کهنه»، «علم و بسگیتی»، «چندجهانی اندازه‌گیری کوانتومی»، «سیاه‌چاله‌ها و هولوگرام‌ها»، «گیتی‌ها، کامپیوترها و  واقعیت ریاضی» و «محدودیت‌های پژوهش». متن کتاب بسیار گویا، مشروح و شیرین است و تجربه‌ی تدریس فیزیک نیز (آن هم به‌صورت مفهومی) به یاری مترجم آمده تا بتواند جمله‌ها و مفاهیم پیچیده‌ی متن را به‌درستی و دقت به فارسی برگرداند و در دام کژفهمی‌های محتمل نیفتد. مطالعه‌ی این کتاب همه ــ‌حتی زیست‌شناسان‌ــ را تشویق می‌کند که فیزیک بخوانند.


ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی سیزدهم، سال 1395.