یادداشت محمد ابراهیم آبادی

        مشفق کاظمی این اثر را در 26سالگی به نگارش درآورده. کتاب حاضر را می توان در زمره ی اولین ها و بهترین های رمان ایرانی جای داد. نویسنده ژانری اجتماعی حادثه ای را در مسائل جاری جامعه ی ایران در اواخر دوران قاجار و اوایل عهد پهلوی بازگو می‌کند. این کتاب دارای توصیفات دقیق از آن دوران است که اگر علاقه مند به تاریخ پهلوی و قاجار هستید بسیار جالب توجه است. توصیفاتی از فساد و فحشا و ناامنی اجتماعی در دوران پس از مشروطه بسیار شفاف توسط نویسنده ذکر شده است. رمان ژانری عاشقانه هم دارد و در دوران خود جزو پرطرفدارترین کتابهای روز بود که نویسنده آن را زمانیکه در آلمان به سر می‌برد نوشته بود. همانطور که از نام کتاب برمی آید او سعی در شرح حال دوران خود را داشته است. در نظر او ادبیات آیینه ای تمام نما از شرایط اجتماعی است. از ویژگی های قلم نویسنده می توان به میل او به نمادپردازی و استعاره اشاره کرد چرا که پرهیز از بیان روشن و صریح و عبور از عینیتها خود نوعی بیان وضعیت بیرونی و شرایط روزگار است. اگر علاقه مند به رمان‌های قدیمی و عاشقانه در گیر و دار حوادث و مسائل اجتماعی آن دوران هستید این کتاب بسیار جالب و خواندنی است.