یادداشت محمد مهدی شاطری

        برایم بسیار بسیار عجیب است که چرا به نکته ای که به نظر من مهم ترین نقطه قوت کتاب است خیلی اشاره نشده است؟

در کتاب معبد زیر زمینی اتفاقات نو و جالبی رخ داده است.

مانند اینکه ما این بار رزمندگانی را در قامت متفاوتی می بینیم.
قامتی که شاید کمتر دیده شده و بخاطر نظام ارزش گذاری کاذبی که در محتوا های رسانه ای دفاع مقدس بنا شده است کمتر به چشم می خورد .
در این نظام ارزش گذاری هرکس اسلحه دست بگیرد و خط مقدم برود شجاع و دلیر مرد حساب می شود و باقی به نسبت فاصله با این ویژگی عقب رانده می شوند.
اما این‌نکته برای من مهم ترین نبود.

من فکر می کنم مهم ترین ویژگی این کتاب به تصویر کشیدن رزمنده ای است که مهم ترین دلیل ورود به جبهه برایش کسب مقام مردانگی ، اعتبار اجتماعی و... بوده است.
این تصویر جدید یک کلیشه شکنی مهم است. تصویر ای که مانند فیلم هایی از جمله اخراجی ها کاریکاتور گونه نیست.
زمانی که رزمندگان دفاع مقدس و شهدا را از همان ابتدا به شکل فرشته به تصویر بکشیم و نقطه رشدی برای آن ها نگذاریم به نظرم نوجوانی مانند من‌ نا امید می شود.
از رسیدن ، از رشد و...
مخصوصا اگر آن شهید یا رزمنده ای که به تصویر کشیده می شود نوجوان باشد.

هرچند مشکلاتی در داستان وجود داشت که مرا از لحاظ فرم به شدت آزار می داد.
مثلا ما تاثیرات زادگاه را بر شخصیت ها نمی بینیم.
نه لهجه ای حس می شود و نه فرهنگ خاصی.
همه آن ها گویا شبیه به هم هستند و برای من خیلی واقعی به نظر نمی رسند.