یادداشت سید رمضان حسینی

        «در کلاس درس خانم فریزل، بچه‌ها همیشه کارهایی جالب و بامزه انجام می‌دهند و چیزهایی تازه یاد می‌گیرند. خانم فریزل بعد از طرح هر سوال، دانش‌آموزان را به سفری علمی اما خیال‌انگیز می‌برد.» (پشت جلد مجموعهٔ چاپ انتشارات افق)

بعید می‌دانم از کسانی که کودکی و نوجوانی‌شان را در دههٔ هفتاد گذرانده‌اند (یا حتی در آن سال‌ها کودکی در کنار خود داشته‌اند) کسی باشد که خاطره‌ای از مجموعهٔ کارتون‌های سفرهای علمی نداشته باشد. کلاس جذابی با معلمی عجیب و غریب که مدام به اردوهای علمی می‌رفتند. آن هم نه اردوهای عادی. اتوبوسی که می‌توانست به اندازهٔ سلول‌های بدن کوچک شود، تبدیل به قایق یا موشک شود، بال دربیاورد و خودش را استتار کند، سفرهای هیجان‌انگیزی را ممکن می‌کند: سفر به فضا، درون آتشفشان، لانهٔ مورچه‌ها و...

مجموعه کتاب «اتوبوس جادویی مدرسه» نسخهٔ کتابی همین مجموعه کارتون است که به صورت جداگانه توسط دو انتشارات ترجمه و چاپ شده است.

برای شروع آموزش مباحث علمی به کودکان یکی از مهم‌ترین فاکتورها، جذاب بودن مطالب (/ جذاب بیان کردن مطالب) است. خیلی از کتاب‌ها و برنامه‌ها و... برای حفظ جذابیت دچار اشتباهات علمی می‌شوند که رفع این اشتباهات و سوءتفاهم‌ها بعدها می‌تواند برای کودکان دشواری ایجاد کند. یکی از مزایای مجموعهٔ سفرهای علمی همین مسئله است: این مجموعه سعی می‌کند حتی‌المقدور کم اشتباه جلو بیاید و در مواردی که ناچار است این اشتباهات را به وسیلهٔ تماس‌ها و نامه‌های آخر کتاب یا تکالیف دانش‌آموزان در طول کتاب گوشزد می‌کند.

اما دربارهٔ ترجمه‌ها: انتشارات افق و پیام آزادی به صورت جداگانه دست به ترجمه این کتاب‌ها زدند. ترجمهٔ افق مربوط به مجموعهٔ قدیمی‌تر است با ۱۲ جلد و مجموعهٔ ۵ جلدی پیام آزادی مربوط به مجموعهٔ جدیدتر این کتاب‌هاست (ظاهرا). این دو مجموه در یک کتاب (دربارهٔ آتشفشان‌ها و ساختار زمین) اشتراک دارند.

به شخصه ترجمهٔ نشر افق را بیشتر می‌پسندم: تعداد جلدهای بیشتری را شامل می‌شود (این یعنی مباحث گسترده‌تری را شامل می‌شود)؛ ترجمهٔ سلیس‌تر و روان‌تری دارد؛ و مهم‌تر از همه این‌که اصطلاحات و اسامی را بهتر ترجمه کرده‌است. البته تا جایی که اطلاع دارم فعلا چاپ فعلی این مجموعه تمام شد و شاید مجبور شوید مدتی صبر کنید تا بتوانید آن‌را تهیه کنید.

ترجمه‌های نشر پیام آزادی مربوط به سری جدید کتاب‌هاست و هر چند نقاشی‌هایش ضعیف‌تر است (که این تقصیر ناشر آمریکایی آن است)، اما بخشی مربوط به تکالیف دانش‌آموزان اضافه شده که به صورت یادداشت‌های کوچک اطلاعات علمی را ارائه می‌دهد. البته همان‌طور که گفتم ترجمهٔ اسامی عجیب و غریب از آب در آمده‌است (مثلا دوروتی شده درثی!).

http://davanevis.blog.ir/post/magic-school-bus