بریده‌ کتاب‌های فلسفه حقوق: سلسله دروس اندیشه های بنیادین اسلامی

(۲) ملازمت حق شخص با تکلیف خود: هرگاه حقوقی در جامعه برای کسی یا کسانی در نظر گرفته شود طبعاً در ازای آن حقوق و امتیازها بر همان افراد یک رشته تکالیف هم ثابت خواهد بود و برعکس اینگونه نیست که صاحب حق فقط حق داشته باشد و صاحب تکلیف فقط ،تکلیف بلکه هر صاحب حقی در جامعه و روابط اجتماعی، متناسب با حقوقی که دارد تکالیفی هم نسبت به دیگران بر عهده خواهد داشت؛ همان طور که هر صاحب تکلیفی متناسب با تکالیف خود از حقوق و امتیازهایی برخوردار است. (۵) مثلاً والدین همان طور که بر فرزندان شان دارای حق اند تکالیفی نیز در قبال آنان بر عهده دارند فرزندان نیز همان گونه که در برابر والدین شان وظایفی دارند دارای حقوقی نیز هستند.

تساوی در برابر قانون به طور مطلق صحیح و قابل پذیرش است، زیرا نه برخلاف عدالت است و نه با واقعیت های مربوط به ساختار وجودی انسان منافات دارد، اما تساوی قانونی به طور مطلق صحیح نیست و حقوق و وظایف یکسان مربوط به شرایط یکسان است؛ وگرنه حقوق و تکالیف یکسان افراد در شرایط نامتساوی برخلاف عدالت است.

در نظام حقوقی و اجتماعی اسلام، نهاد خانواده، هسته اصلی تشکیل جامعه اسلامی است.