کتاب تاریخ سری مغول، که نویسنده آن مجهول است، یکی از قدیمی‌ترین آثاری است که درباب زندگی مغولان و بخصوص چنگیزخان مغول در دسترس است. این کتاب از حیث ادبی نیز برای زبان مغول اهمیت بسیاری دارد زیرا نثر آن در مغولی، به گونه‌ی اشعار حماسی به نگارش درآمده است. با این حال بخش‌هایی از این کتاب در دسترس نیست. کتاب حاضر که به فارسی ترجمه شده است شامل دو بخش است. 
روایت کتاب ابتدا با توصیفی از اجداد تموچین، چنگیزخان، آغاز می‌گردد و تمامی روایات و حکایاتی که به این افراد بازمیگردد را ذکر می‌کند. با پیگیری این افراد، به یسوکای، رئیس قبیله می‌رسد. 
سپس داستان ازدواج یسوکای (پدر تموچین) با هوآلون اوجین، مانند یک اشاره الهی روایت می‌شود. اینطور بنظر می‌رسد که خدای آسمان‌ها، هوآلون را برای یسوکای مقدر کرده است. پس از آن چگونگی ازدواج این دو و به دنیا آمدن تموچین را نقل می‌کند. در ادامه با مرگ یسوکای و طرد شدن هوآلون و پسرانش از قبیله، آنچه بر تموچین رفته تا قبایل را با یکدیگر متحد کند و امپراتوری مغول را شکل دهد بیان شده است. تمامی کتاب داستان حماسه‌هایی است که تموچین به عنوان رئیس قبیله مغول ساخته تا امپراتوری مغول را شکل دهد. با این‌حال، بخش مهمی از کتاب علاوه بر حماسه‌های جنگی تموچین، زندگی عاطفی او را نیز روایت می‌کند و اطلاعات کاملی درباب زندگی جنگی و عاطفی چنگیزخان مغول به دست می‌دهد. در بخش پایانی کتاب، با ذکر جهانگشایی‌های چنگیز، داستان به وقایع بین مغول -چین، مغول-ترکمنستان و مغول- ایران می‌رسد که بدلیل ترجمه از مغولی به فارسی، نمی‌توان به درستی از روی اسامی افراد ایرانی داستان را به ایران نسبت داد. وقایع تاریخی منطبق بر آن چیزی است که بین مغول‌ها و ایرانیان گذشت اما اسامی ایرانی در این کتاب متفاوت ذکر شده است. در انتها، کتاب با ذکر چگونگی مرگ چنگیزخان مغول به پایان می‌رسد.