خاطرات و سفرنامه ظهیرالدوله

خاطرات و سفرنامه ظهیرالدوله

خاطرات و سفرنامه ظهیرالدوله

3.5
2 نفر |
1 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

2

خواهم خواند

0

کتاب حاضر حاوی یادداشت های علی خان قاجار (ظهیرالدوله)، از دوران حکومت در همدان طی سال های 1324 و 1325 هـ ق است که به ترتیب زمانی و به صورت روزانه (هرچند روز یک بار) به رشته ی تحریر درآمده است. این یادداشت ها به ویژه از آن رو که در یکی از حساس ترین برهه های تاریخ ایران، یعنی هم زمان با پیروزی انقلاب مشروطه، تشکیل مجلس شورای ملی، سلطنت محمد علی شاه و استبداد صغیر نوشته شده حاوی اطلاعات ارزشمندی است. گفتنی است بخش عمده و مهم یادداشت ها را ماجرای شورش سالارالدوله ـ برادر سلطان جدید، محمدعلی شاه ـ در نواحی غربی کشور تشکیل می دهد. با توحه به این که ظهیرالدوله با این شورش ارتباط مستقیم داشت و برای فرونشاندن آن به نهاوند عزیمت کرد و پس از رویارویی با اردوی سالارالدوله، ادامه ی ماجرا را در کرمانشاه پی گیری کرد تا سرانجام، سالارالدوله را دستگیر و روانه ی تهران نمود. این یادداشت ها که بیش تر آن ها با متن تلگراف ها و مکاتبات همراه هستند، اهمیت ویژه دارند. در این یادداشت ها علاوه بر گزارش های مکرر از اوضاع تهران و رویدادهای مربوط به مشروطه در شهرهای مهم مانند تبریز، هم چنین به تناسب اتفاقات روزانه، اطلاعات مختلفی در زمینه ی زندگی روزمره و آداب و رسوم مردم عرضه شده است. پاره ای از مطالبی که در خاطرات به آن ها اشاره شده بدین قرار است: مدرسه ی آمریکایی های همدان، خدمات عامل المنفعه ی مسیونرهای آمریکایی مانند طبابت و آموزش، مدرسه ی فخریه ی مظفریه، ناامنی راه ها و دستگیری سارقان، مراسم عید قربان، انتخابات در همدان برای مجلس شورای ملی، قراولی و پلیس شهر، مراسم عزاداری محرم، راه اندازی چاپخانه در همدان، وضعیت مقبره ی باباطاهر، مراسم شادمانی شب ولادت پیامبر (ص)، نخست وزیری امین السلطان، تکاپوهای سالارالدوله در مخالفت با محمدعلی شاه، اردوکشی ظهیرالدوله به نهاوند برای مقابله با سالارالدوله، آشفتگی اوضاع نهاوند بر اثر جنگ با سالارالدوله، عزیمت به کرمانشاه و پایان غایله ی سالارالدوله. گفتنی است ظهیرالدوله پسر محمدقلی خان، در سال 1281 در جمال آباد شمیران به دنیا آمد. در نوجوانی به تشکیلات دیوانی وارد شد و بعدها در مقام وزیر دربار ناصرالدین شاه با دختر او (ملکه ی ایران) ازدواج کرد. هنگامی که از جانب شاه ماموریت یافته بود ضمن مراوده با صفی علیشاه، گزارش اعمال او را به شاه بدهد، تحت تاثیر جاذبه و کشش روحانی وی، شیفته ی او شد و به مسلک یاران صفی و فقرا درآمد و چنان جایگاهی یافت که صفی علیشاه او را به جانشینی خود برگزید. در روزگار ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمد شاه قاجار در ایالات مازندران، گیلان، همدان، کرمانشاهان و تهران مقام حکومت یافت. در عهد محمدعلی شاه چون مشروطه خواه به حساب می آمد، خانه اش در تهران به توپ بسته شد و اموالش به غارت رفت. او هم چنین سفرهای زیادی به ممالک اروپایی و آسیایی نمود و صاحب آثار و تالیفات بود، شعر می سرود و لقب طریقتی اش "مصباح الولایه" بود. وی در سال 1339 درگذشت و در امامزاده قاسم به خاک سپرده شد. در پایان عکس هایی از او چاپ شده است.

یادداشت‌های مرتبط به خاطرات و سفرنامه ظهیرالدوله