کتاب نویسنده شدن - نقد و نظرات دربارۀ کتاب نویسنده شدن

مشکلات بنیادین یک نویسنده، چه تازه کار باشد و چه کهنه کار، امروزه هیچ فرقی با سال 1934 که کتاب «نویسنده شدن» برای اولین بار چاپ شد ندارد. این مشکلات ربطی به تکنیک های داستان نویسی که در تمام دوره های نویسندگی خلاق به آن می پردازند، ندارد و تا وقتی اشاره ای به این مشکلات نشود، تقریبا تمام دوره های آموزشی نویسندگی در بیشتر مواقع به شکست می انجامد. مشکلات بنیادین نویسنده مشکلات شخصیتی هستند: نمی تواند شروع به کار کند، داستانی را خوب شروع می کند ولی بعد سردرگم یا دلسرد می شود، بعضی وقت ها خیلی خوب می نویسد و در باقی اوقات بد، کار درخشانی می نویسد ولی بعد از یک داستان یا رمان عالی نمی تواند دوباره بنویسد، تا پایان دورة نویسندگی خلاق خوب می نویسد و بعد از پایان آن دیگر نمی تواند بنویسد و…نویسنده نیاز دارد بداند کدام عادت های فکری و عملی سد راه پیشرفتش می شوند، چه نیروهای دور از نظری اطمینانش را متزلزل می کنند و اموری از این دست. هدف دروتیا برند در این کتاب، این است که نویسنده را به سوی ارتباطی تنگاتنگ با ناخودآگاهش رهنمون کند، به او کمک کند که عادت های سالمی را در خود بپرورد و نویسنده را به سمتی هدایت کند که از هرگونه انسداد در نوشتن رهایی یابد. درواقع بیشتر تمرکز او بر قلب و ذهن نویسنده است.این کتاب که بارها در امریکا و کشورهای مختلف تجدیدچاپ شده است، شاید بیش از هر کتاب راهنمای عملی و گام به گام نویسندگی، برای شروع به کار و تداوم نوشتن، ضرورت داشته باشد و گره های روانی و فکری بسیاری را – از تازه کارها گرفته تا کهنه کارها – بگشاید.برخی فصل های کتاب عبارتند از: چهار مشکل، نویسنده ها چه جور آدم هایی هستند؟، مزیت های دوچهره بودن، مهار کردن ناخودآگاه، نوشتن با برنامه، دربارة تقلید، تجدید قوای نویسنده، کشف بزرگ و…

راه و رسم نویسندگی نویسنده شدن (دروتیا برند، ترجمه‌ی آرش محمدولی، تهران: کتاب پارسه، 1395) از کتاب‌های کلاسیک امریکایی درباره‌ی نوشتن است که اولین بار در سال 1934 منتشر شد. این کتاب برخلاف آثار دیگری که در این زمینه نوشته شده‌اند فوت و فن نوشتن را آموزش نمی‌دهد، بلکه به علاقه‌مندان یاد می‌دهد چطور با تغییر در زندگی، نگرش‌ها، عادات و خصوصیات اخلاقی‌شان تبدیل به نویسنده شوند. به عقیده‌ی دروتیا برند، نبوغ مسئله‌ای یادگرفتنی است و انسان نابغه «کسی است که از روی عادت دست به اعمالی می‌زند که افراد مستعد به ندرت آن‌ها را انجام می‌دهند.» بنابراین، اگر کسی در زمینه‌ی نوشتن دچار معضل شده، می‌تواند ریشه‌ی این ناتوانی را در شخصیتش پیدا کند و با تمرین‌هایی سفت و سخت، ویژگی‌های ناسازگار با حرفه‌ی نویسندگی را در خودش تغییر بدهد. برند، با توجه به مشکلات رایجی که سر راه نویسندگان قرار گرفته، تمرین‌هایی را پیشنهاد می‌دهد: با کسی درباره‌ی چیزی که می‌خواهید بنویسید حرف نزنید. خودتان را مجبور کنید هر روز صبح، پیش از آنکه چیزی بخوانید یا با کسی حرف بزنید، بنویسید. در برابر وسوسه‌ی خواندن دست‌نوشته‌هایتان مقاومت کنید و با این کار منتقد درون‌تان را مهار کنید. علاوه بر این، با خودتان قرار بگذارید هر روز راس ساعتی بخصوص بنویسید، حتی اگر وسط یک جلسه‌ی مهم هستید و مشغول حرف زدن با رئیس‌تان! توصیه‌هایی نیز برای مدرسان وجود دارد. به طور مثال، برند به آن‌ها می‌گوید شاگردان را تا زمانی که خودشان احساس نیاز نمی‌کنند در معرض نقد دیگران قرار ندهید، حتی بدون اشاره به اسم‌شان. هر چند برند اعتقاد دارد علاقه‌مندان به نویسندگی بیش از هر چیز به عادت‌هایی برای نوشتن نیاز دارند، در انتهای کتاب لیست بلندبالایی از کتاب‌های مناسب برای نوشتن فهرست کرده تا نوآموزان بعد از یاد گرفتن راه و رسم نویسنده شدن به آن‌ها نیز مراجعه کنند. متاسفانه اغلب کتاب‌های پیشنهادی برند که از کلاسیک‌های ادبیات جهان هستند تا امروز به فارسی ترجمه نشده‌اند. ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی چهاردهم، سال 1395.

کاملا مشخص است که دروتیا چه قدر خوب مشکلات آن‌هایی که قدم در مسیر نویسنده شدن گذاشته‌اند را فهمیده! ممنونیم از تو ای دروتیای عزیز! بابت این کتاب کوتاه مهربانی که برای ما به یادگار گذاشتی.