مطالب و مقاصد قرآن تفکیک ناپذیرند و به طور مستقیم بیان نشده اند. فرد در یک سوره، حتی یک آیه و یک جمله نیز می تواند با موضوعات مختلفی مواجه شود که حاکی از وحدت توام با جامعیت اسلام است. نویسنده در کتاب حاضر به تفکیک اجزای قرآن از منظر موضوع و محتوا پرداخته و تلاش می کند با استفاده از روش های آماری سیر تحولات موضوعی، لفظی و محتوایی آیات را بررسی کند. وی نخست کیفیت تحول لفظی و عدد ی آیات و واژه های قرآن را بررسی کرده و به ترتیب سال های نزول سوره ها اشاره می کند. سپس به تحول موضوعی می پردازد و آیات اختصاص یافته به موضوعات مورد بحث در قرآن را بر حسب سال های نزول تنظیم کرده و برای مثال به این نتیجه می رسد که احکام فقهی بیش تر در سوره های بلند مدنی اواخر هجرت آمده است و در سوره های کوتاه سال های آغازین وحی، صحبت از حدوث قیامت، بهشت و جهنم بیش تر است. در ادامه نیز به بررسی محتوایی و دستوری آیات می پردازد.