مدرسه‌ای را تصور کنید که هیچ چیزش شبیه به نهادهای آموزشی مرسوم نیست. 
یک جهان دموکراتیک کوچک که در آن تمامی اعضای مدرسه از کارمندان و معلمان گرفته تا خود دانش آموزان حق رای و جایگاهی یکسان دارند، در چیزی به نام کلاس درسی شرکت نمی‌کنند و آزادند وقتشان را آنطور که دوست دارند در مدرسه سپری کنند. 
کتاب شرحی است از اصول و مبانی شکل دهنده به این مدرسه و چالشهای موسسان آن در برابر والدین و کسانی که مدام نگرانند  که بچه‌ها در این مدرسه چیزی یاد نمی‌گیرند و سوال می‌کنند که فایده کارهایی که بچه‌ها می‌کنند چیست.
نویسندگان میان تحت تعلیم بودن و یادگیری تفاوت قائل می‌شوند. از نظر آنها یادگیری فرآیندی درونی و غریزی است و برای هر کس در وقتی و به شیوه‌ای رخ می‌دهد که منحصر به فرد است‌ بنابراین مدرسه اساسا بر پایه احترام به تفاوت‌های هر دانش آموز، دادن آزادی مطلق به او و همینطور عدم تفکیک سنی بنا نهاده شده است‌. اصولی که موجب می‌شوند کودک باری از مسئولیت را بر دوش خود حس کند و تصمیم درستی را مطابق با اراده و تشخیص خودش بگیرد و البته مسئول پیامدهای آن نیز باشد.
بنیان گذاران مدرسه با هر چیزی شبیه به دوره‌های آموزشی و تفکیک کردن بچه‌ها چه به لحاظ سنی و یا هوشی مخالفند‌. آنها معتقدند بودن بچه‌ها فقط با گروه هم سن خودشان موجب می‌شود نوعی رقابت و حسادت و پز دادن شکل بگیرد در حالی که بودن در کنار افراد با سنین مختلف این حس را از بین می‌برد و همه به یکدیگر کمک می‌کنند. از این روست که بازی فوتبال نیز در این مدرسه بر خلاف روال مرسوم است و یک تیم از سنین و سلایق مختلف تشکیل می‌شود و هر کس آزاد است تا هر وقت که خواست بازی کند یا نکند. چنین رویه‌ای سلسله مراتب را که دشمن دموکراسی است از بین می‌برد و بچه‌ها در روال قضایی مدرسه نیز یاد می‌گیرند که چطور نظرات همه را بشنوند، بارها به مباحث تکراری گوش دهند و صبور و خویشتن دار باشند و از آزادی فردی‌شان دفاع کنند.
در این مدرسه معلمان صرفا تسهیل گرند‌‌ آنها بر این اعتقادند که نباید راه خلاقیت بچه‌ها را بست و تنها اگر بچه‌ها کمک خواستند باید به یاری آنها شتافت. برای مدرسه مهم نیست که بچه‌ها دوست دارند چه چیزی یاد بگیرند مهم این است که محیطی فراهم کنند که همه شوق به یادگیری داشته باشند از نجاری و علاقه به شغل کفن و دفن گرفته تا فیزیک و آشپزی و کتاب خوانی. 
مدرسه اعتقاد دارد نمی‌تواند چیزی را به زور به کسی یاد دهد چرا که اگر کسی چیزی را دوست داشته باشد خودش آن را یاد می‌گیرد.

#سادبری_ولی
#مدرسه