در آلمان مفهوم ملت بر هر مفهوم‌ دیگه ای ارجحیت داره. به قول استادمون تو صف نانوایی های آلمان هم میتونید مفهوم ملت رو ببینید.
تو چنین بستری مواجهه اهل علم و روشنفکران آلمان با نازیسم قابل پیش‌بینی بود. گروهی با استناد به ادعاهای نازیسم -با تاثیر از تجربه تحقیر ملت تو جنگ اول- با اون همراهی کردند و گروه دیگه ای با تکیه بر همون مفهوم علیه این دستگاه شدند.
بعد از جنگ دسته اول یا توبه کردند و یا مطرود شدند و دسته دوم قهرمانان روشن‌بین ملت.
.
گروه دوم نویسندگان در هجرت نام گرفتند. هر کدوم از این نویسنده‌ها به نحو خاصی مواجهه ملت آلمان با نازیسم و مقهور شدنش در مقابل هیتلر رو توصیف کردند اما اون چیزی که معموله اینه که هیتلر با کمک گوبلز تونست ملت رو گول بزنه.
صورت بندی مان هم تو داستان پیش‌خدمت و شعبده‌باز همینه. یه شعبده‌بازی میاد و با کارایی که می‌کنه همه رو مقهور خودش می‌کنه. 
به شخصه این صورت بندی رو به شدت ضعیف و ساده لوحانه می‌دونم. خیلی احمقانس که یه حرکت به این عظمت رو اینقدر سطحی سازی کنی. حتی اگه شخص هیتلر رو شیطان مجسم بدونی. تحولات اجتماعی پیچیده‌تر از این هستند که اینقدر راحت و ساده توضیح داده بشند.


4 شهریور 1402 - اردوی گفتمان
          

            این کتاب شامل دو داستان کوتاه است. داستان اول درباره‌ی یک نوازنده‌ی خردسال است و نویسنده صحنه‌ی نمایش او در یک تالار را تصویرسازی می‌کند. کاری که توماس مان در آن مهارت دارد و در داستان‌های دیگرش هم این کار را انجام داده است. در داستان دوم نیز با خانواده‌ای مواجه هستیم که به سفر رفته‌اند. قسمت اعظم این داستان هم در یک سالن نمایش رقم می‌خورد و این‌بار به‌جای نوازنده‌ای خردسال، شعبده‌ای بازی میانسال به‌روی صحنه می‌آید. توصیفات و تصویرسازی نویسنده از اجرا و تماشاگران به‌قدری دقیق و روشن است که خواننده می‌تواند خودش را داخل سالن و در حال تماشای نمایش تصور کند.
در داستان دوم نویسنده در تلاش است تصویری از آلمان و اینالیا در آن سال‌ها(بین دو جنگ جهانی) بدهد و تغییرات اجتماعی سیاسی را نشان بدهد که در صورت علاقه می‌توان نقد و تحلیل مفصل آن‌را در جایی دیگر مطالعه کرد.
همچنین لازم به ذکر است که متن کتاب و لحن آن کمی متفاوت بوده و خیلی روان و صریح نیست. نمی‌دانم این ناشی از زبان آلمانی، قلم توماس مان یا مترجم است، ولی این لحن هم دقت بالاتری در رساندن مطلب دارد و هم در عوض فهمش را کمی دشوارتر می‌کند.