روشنفکری در ایران چگونه شکل گرفت؟
چرا مرحوم دکتر شریعتی و جلال آل احمد با بقیه ی آنهایی که به نام روشتفکر شناخته شده اند تفاوت دارند؟
از جمله سؤالاتی است که در این دو سخنرانی تلفیق شده پاسخ داده شده اند.
          

            چه تحلیل های تاریخی خوب

و چه دیدگاه خوبی در افراط و تفریط ها نسبت به آقای شریعتی.

این دو سخنرانی واقعا قابل اعتنا است.

کار صهبا هم جالب بود که این دو سخنرانی را در هم ادغام کرده بود و به یک متن واحد تبدیل کرده بود.
          

            حجم کتاب خیلی کمه. آن هم در قطع کوچک. شاید حسرت خواننده بعد از اتمام کتاب هم همین باشد که کاش ادامه میداشت و بیشتر از تحلیلها لذت میبردیم. از نکات جالب کتاب این است که واقعا یکی از منصفانه‌ترین تعبیرها از عمر و فعالیت دکتر شریعتی را دارد و بعلاوه خوب و کوتاه عصاره جریان روشنفکری در ایران پس از مشروطه را طرح می‌کند.
          

            این کتابچه در 85 صفحه در قطع جیبی و در انتشارات صهبا منتشر شده است. این کتابچه متن دو سخنرانی ایشان در سالگرد درگذشت دکتر علی شریعتی در سال 1359 است.
ایشان در این کتابچه نگاهی به سیر پیدایش جریان روشنفکری اسلامی انداخته‌اند.

نمونۀ نثر کتاب: «... نقطۀ مورد تکیۀ من در تعریف شریعتی این است؛ 
این جریان روشنفکری که با سه خصوصیت ضدایرانی و ضداسلامی و ضدمردمی شروع شده بود در ایران و قاعدتا در همان خط پیش می رفت، 
در دورانی که دکتر شریعتی در صحنۀ روشنفکریِ مذهب ظاهر شد، صد و هشتاد درجه در وجود و طیف فعالیت او فرق کرده بود؛ 
یعنی شریعتی شدیدا علاقه‌مند به اسلام و اندیشه‌اش مبتنی بر اسلام بود 
و شدیدا وازدۀ از غرب‌گرایی و بیگانه‌گرایی و برون‌مرزگرایی بود 
و شدیدا وابستۀ به مردم و جوشیدۀ از مردم و الهام‌گیرندۀ از مردم و حرف‌زنندۀ با مردم بود 
و این هنر اوست و این چیزی بود که تا قبل از شریعتی هم نبود.»

این کتابچه را در مدت کوتاهی می‌توانید بخوانید. اگر به سیر پیدایش جریان روشنفکری اسلامی علاقه دارید، لطفا نگاهی بدان بیندازید.
          

            کتابی ٨۵ صفحه‌ای در قطع جیبی که بُن و ریشهٔ روشنفکری در ایران و مسیر نموّش رو به‌خوبی نشون میده. 
خوندنش در این روزها که به‌دنبال ریشه‌های عقلی و تاریخی علاقه و عقیدهٔ قلبیم می‌گشتم، بسیار مفید و راهگشا بود.
زاویهٔ بررسی خوبی رو هم انتخاب کرده، اول تفاوت مسیر روشنفکری ضداسلامی و اسلامی رو بیان کرده و بعد با دقت نقطهٔ تلاقی و مبارزهٔ نهایی اونها، دکتر شریعتی رو معرفی کرده. در آخر هم نتیجه‌گیری خوبی داره که مکمل و روشنگر بحثه.
فکر می‌کردم مقارنهٔ دو سخنرانی گیج‌کننده باشه، اما بخاطر چینش درست و ارتباط خیلی خوبِ مطالب، این اتفاق نیفتاد.
نقدم به کتاب، ۲۹ صفحهٔ ابتدایی اونه که مقدمه محسوب میشه. گرچه اون هم مطالب نویی داشت، اما امکانش بود که مقدمه مختصرتر باشه و سریعتر به سراغ محتوای اصلی بریم. معرفی سیرهٔ رهبری و تحسین نقششون در جریان روشنفکری اسلامی بسیار خوبه، اما فکر می‌کنم هیچ‌چیزی غیر از اندیشه و گفتار رهبری، به‌درستی نمایانگر شخصیتشون نباشه.
در نهایت فکر می‌کنم این کتاب با توجه به قطع کوچک و قیمت به‌شدت مناسبش، برای نذر فرهنگی گزینهٔ مطلوبیه.
اگر نیاز باشه، بعداً این کتاب رو دقیق‌تر مورد بررسی قرار میدم و نوشته‌م رو به‌روز می‌کنم.
          

            حقیقتاً مطلب داشت! حرف داشت!
بررسی برخی صفات و حرکات دکتر شریعتی و تاریخ روشنفکری در ایران و الگوی صحیح در مقابله با تهاجمات اندیشه ای

تاریخِ واقعی لزوماً تصورات ما راجع به گذشته نیست
بسیار است تخیلات ما که حقیقی نبوده!