یادداشت مرتضی داوری

        

شعر زیر از احمد مطر، شاعر معاصر عرب، است که متن شعر و ترجمه آن را که خود از شعر او به دست داده ام، به شما تقدیم می کنم:

«سر المهنه»

اثنان فی اوطاننا
یرتعدان خیفه
من یقظه النایم:
اللص.. والحاکم!

ترجمه من:

«فوت و فن پدرسوختگی»

تنها دو تن در سرزمینم
از ترس می لرزند بر خود
از بیم بیداری آن بر خواب رفته:
(تنها دو تن) این دزد و آن حاکم!

(احمد مطر، الاعمال الشعریه الکامله، ص ۱۵۷).

توضیح: «سرالمهنه» به معنای راز و فوت و فن شغل و پیشه و مهارت است. در این شعر، شاعر می خواهد به شیوه و راز مشترک موفقیت دزدان و حاکمان دیکتاتور بپردازد که همانا در غفلت نگه داشتن مردم و بهره گیری از جهل و نادانی و بی خبری آنان است. برای همین، مثلا هنگامی که دزدان شگردشان در دزدی آشکار می شود، شیوه دزدی خود را تغییر می دهند تا باز هم از بی خبری مردم استفاده کنند. حاکمان دیکتاتور هم با چرخش آزاد اطلاعات و رسانه ها مخالفند و نمی خواهند خبرهای بر ضد منافعشان منتشر شود. از این رو من واژه «پدرسوختگی» را به کار بردم که در گفتار عامیانه، به معنای فریب مردم با چاشنی بهره گیری زیرکانه از غفلت و جهل آنان است. در ضمن کوشیدم ترجمه ای آهنگین از شعر کنم که گوشنوازتر باشد.

آدرس کانال من در ایتا:

@joreeha1