یادداشت محبوبه طاهری

        فرایندی که افراد با آن دوستی‌ها را ایجاد می‌کنند در حوزه پژوهش توجه چشمگیری به خود جلب کرده. بر اساس این پژوهش‌ها برای اینکه دوستی ایجاد شود، چهار مجموعه از عوامل باید جمع باشد: عوامل محیطی، فردی، موقعیتی، دوقطبی. در سودمندی دوستی نمی توان شک کرد. حضور دوست معاشرت و تعاملی را برای ما ممکن می‌سازد که چون صادقانه و از موضع برابر است عاملی مثبت در شکوفایی شخصیت ما به حساب می‌آید. دوست حامی ما در رسیدن به اهدافی است که در زندگی برای خود در نظر گرفته‌ایم دوست کمک دهنده و تسلی بخش ماست. در گرفتاری‌ها و مصیبت‌ها صادقانه حال ما را خوب می‌کند و در خوشی‌ها پا به پا خوشی می‌کند. از نظر ارسطو دوستی نه تنها ضروری بلکه زیبا و شریف است. بعضی والدین، فرزندان را در سنین پایین از دوستی‌ها منع می‌کنند درصورتی که باید آن را حکیمانه پرورش دهند و هدایت کنند. مسئله‌ی جایگاه دوستی در تعلیم و تربیت از همینجا شروع می‌شود.
در این کتاب دوستی از منظرهای دین و فرهنگ، فلسفه اخلاق و روانشناسی بررسی می‌شود. بخش دوستی از منظر دین و فرهنگ (غربی)، ابتدا جایگاه مبحث دوستی در دوران باستان را مطرح می‌کند و بعد در دو قسمت جداگانه دوستی در عهد عتیق و یهودیت و دوستی در عهد جدید و مسیحیت را بررسی می‌کند. موضوعات مهمی چون نسبت دوستی و نوجوانی یا جوانی، تعداد دوستانی که شایسته است هر آدمی داشته باشد و نقش انتخاب در دوستی در این بخش مورد بحث قرار می‌گیرد.
در قسمت دوستی از منظر فلسفه، موضوع دوستی در فلسفه قدیم، فلسفه قرون وسطای مسیحی، فلسفه دوره جدید و فلسفه سده‌ی بیستم را به ترتیب در چهار قسمت می‌خوانیم.
دوستی از منظر اخلاق، که نویسنده در این بخش به نسبت دوستی با اخلاق و مفهوم محوری آن یعنی خوبی می‌پردازد. خوبیِ دوستی به چیست؟ این خوبی چگونه پیوندی با خوبی دیگر چیزهای خوب دارد؟ دوستی چه جایگاهی در زندگی دارد؟
کتاب در بخش دوستی از منظر روانشناسی ابتدا با استناد به یافته‌های پژوهشی نتیجه می‌گیرد که دوستی نقش محوری در زندگی افراد دارد. سپس به تلقی‌های متفاوت از دوستی می‌پردازد و با بیان این نکته که تعریفی واحد از دوستی وجود ندارد در دو قسمت کوتاه تعریف‌های متخصصان و تعریف‌های مردم عادی را از مقولۀ دوستی مطرح می‌کند.
برخی پژوهش‌های روانشناختی توجه زیادی را به رابطه دوستی اختصاص داده و نظریه‌های متعددی عرضه کرده‌اند. در ادامه چهار مجموعه از عوامل مطرح می‌شود که بر اساس پژوهش‌ها برای شکل گیری دوستی لازم است. در نهایت با پرداختن به معیارهای دوستی، نتیجه گیری می‌شود که به رغم کمبود‌هایی که در وجه نظریه‌ی پدیده‌ی دوستی و ابزارهای سنجش آن وجود دارد تاکنون پژوهش‌های روانشناختی فراوانی درباره دوستی پدید آمده که اهمیت آن را در زندگی آدمی نشان می‌دهد و فرآیندی را که در این رابطه مهم شکل می‌گیرد روشن می‌سازد.
مشکلی که وجود دارد این است که در این کتاب به دوستی در ادیان و فرهنگ‌های غیر غربی خصوصاً فرهنگ ایرانی و نیز دوستی در فرهنگ اسلامی پرداخته نشده است.