یادداشت کاظم حیدری

        اجازه بدهید معرفی این کتاب با با نقل قولی از "فیلیپ برتو" در مورد رمان "بابا گوریو" شروع کنم:

به عقیده وی رمان بابا گوریو "شاهکار نبوغ انسانی" است که در میان سایر آثار بالزاک می درخشد و بی شک از شاهکارهای ادبیات جهانی به شمار می رود.

"اونوره دو بالزاک" (Honore de Balzac) (۱۷۹۹-۱۸۵۰) نویسنده‌ نامدار فرانسوی است که او را مهم ترین بنیانگذار سبک رئالیسم در ادبیات اروپا می‌دانند. او سال ۱۸۱۹ در رشته‌ حقوق تحصیلات خود را به پایان رساند، اما تصمیم گرفت دنبال رشته مورد علاقه خود برود و بدین ترتیب وارد دنیای ادبیات شد. 
"بالزاک" خودش عنوان «کمدی انسانی» را برای مجموعه آثار خود به کار می برد آثاری که بیش از ۹۰  رمان و داستان کوتاه را در بر می گیرد. توصیفات دقیق و گیرا از فضای حوادث و تحلیل نازک‌بینانه‌ روحیات شخصیت‌های داستان، "بالزاک" را به یکی از شناخته‌ شده ‌ترین و تأثیرگذارترین رمان‌نویسان در طول دو قرن اخیر تبدیل کرده‌ است.
آثار این نویسنده‌ برجسته، آیینه‌ای از جامعه‌ فرانسه‌ روزگار اوست. او افراد هر طبقه‌ اجتماعی، از اشراف فرهیخته تا دهقانان عامی را در «کمدی انسانی» خود جای می‌دهد و جنبه‌های گوناگون شخصیتی آنان را به معرض نمایش می‌گذارد. بهره‌گیری او از روش ایجاد پیوند میان شخصیت‌ها و تکرار حضور آن‌ها در داستان‌های مختلف موجب می‌شود تا در گسترش روان‌شناسی شخصیت‌های منفرد نیز موفق باشد.

داستان که در پاریس بورژوایی قرن نوزدهم اتفاق می افتد روایت گر زندگی مردی به نام "گوریو" است؛ پیرمردی تنها که مورد بی مهری دو دخترش «آناستازی و دلفین» قرار گرفته. بالزاک در این رمان که در یک پانسیون اتفاق می افتد به خوبی توانسته با تشریح فضای ویژه آن و شخصیت پردازی بسیار ماهرانه افراد، پانسیون را تبدیل به سمبلی از کل جامعه فرانسه تبدیل کند. در واقع "بابا گوریو" محدود به این ساختمان کهنه و زشت نمی شود بلکه نمونه ای است از کل یک جامعه که پول حرف اول را در آن می زند.  
دنیایی که بالزاک در آن زندگی می کند که در رمان وی نیز مشهود است پر است از القاب مادام، کنتس، بارون، مارکی و ... ، که هر کدام با ویژگی های اجتماعی و رفتاری مختص خود توسط بالزاک نشان داده می شوند، انگار بالزاک می خواهد بغض خود را از چنین دنیایی که وی در آن بزرگ شده است نشان دهد. و عقده های خود را با استفاده از رمان بابا گوریو بیرون بریزد.

انتهای این معرفی کتاب را نیز همچون ابتدای آن با دو نقل قول از دو شخصیت برجسته به پایان می رسانم:

کلود فارو عضو فرهنگستان فرانسه می گوید که این داستان را صد بار خوانده و در دفعه صدم همان هیجان مطالعه اول به او دست داده است به نظر وی داستان "بابا گوریو" نه فقط بزرگ ترینِ رمان های دنیاست بلکه به عقیده  وی شاهکار شاهکارهای ادبی جهان است. 
سامرست موام نویسنده  نیز در مورد بالزاک چنین می گوید: در میان تمام رمان نویسان بزرگ که با آثار خود گنجینه های معنوی جهان را غنی کرده اند، به عقیده من بالزاک از همه بزرگ تر است.

علی محمدی
کارشناس ارشد روان شناسی