یادداشت Navid Kalahroudi

                تامس اسپریگنز در کتاب فهم نظریه های سیاسی چند ویژگی مهم برای نظریه های سیاسی قائل است. از نظر او نظریه های سیاسی پرسش های انضمامی، مشخص و به خصوص لوکالی هستند که با توجه به رخدادی در مقطع و زمانی خاص و معمولا با مشاهده بحران ها شکل می گیرند. نظریه های سیاسی بر خلاف فلسفه سیاسی از کلیات صبحت نمی کنند بلکه چنان که گفته شد تلاش می کنند تا وقایع عینی و ملموس را برکشند و آن را در درون دستگاهی قرار دهند و در نهایت برای آن نظریه ای بسازند که حالا دیگر قابلیت تعمیم به دیگر نقاط را هم دارد. بنابراین نظریه پرداز سیاسی کسی است که تلاش می کند تصویری کلی از وقایع به مخاطبان خود بدهد. شگفت انگیز است که شاید یکی از توانمند ترین افراد در این زمینه هانا آرنت باشد. کتاب روایتی است از چگونگی شکل گیری امپریالیسم، صدور مازاد سرمایه به مرزها، به حاشیه رانده شدن تاجران معمولی و یهودیان بانکدار و مجبور شدن دولت ها به پیوستن به فرآیند استعمار . آرنت در حقیقت با برجسته سازی عناصر تشکیل دهنده امپریالیسم به ما نشان می دهد که چگونه توتالیتاریسم و نازیسم از دل این رخدادها شکل گرفتند. اینکه نظریه های نژادی چطور در دل مستعمره ها پی ریزی شدند، حاکمیت بوروکراتیک چگونه با استفاده از کارمندان و گسترش بوروکراسی به زوال قانون دامن زد و چگونه به تدریج حاکمیت های امپریال یاد گرفتند که مردم را به عوام و توده های بی نام و نشانی بدل سازند که تنها چتر نژاد گرایی و ناسیونالیسم نژادی آنها را متحد می کرد و به آنها آرامش می بخشید. بنابراین ما در تمام فصول ریشه های اولیه پدیده های سیاسی ئی را می بینیم که در طول جنگ جهانی دوم جهان را برای همیشه تغییر دادند و مثل همیشه به اعتقاد آرنت همه این پدیده ها پدیده هایی جدید و مدرن بودند. فصل آخر و نگاه آرنت به حقوق بشر، اینکه چگونه بی جا شدن و از دست دادن حق مطلق زندگی شکل گرفت اینکه چگونه مفهوم پناهندگی عملا عوض شد و شما با مردمانی روبرو بودی که نه به خاطر جرمی مشخص بلکه صرفا به دلیل مثلا یهودی زاده شدن فی نفسه مجرم بودند و بنابراین اساسا موضوع چیز دیگری جز حقوق بشر بود نیز از مطالب مهم کتاب است. مثل همیشه ژرف اندیشی و تفاوت های نگاه آرنت در تدقیق واژگانی مثل ناسیونالیسم، نژاد، تفاوت امپراتوری با امپریالیسم و ویژگی نظام های بورکرات و... خواننده آشنا با مباحث او را سرمست می کند. با تشکر از مهدی تدینی عزیز به واسطه ترجمه کتاب. انشالله در ماه های آینده مقاله ای علمی پژوهشی در شرح و نقد این کتاب با همکاری یکی از اساتید منتشر خواهیم نمود

#هانا_آرنت 
#امپریالیسم