یادداشت مهدی منزوی

        "لم یزرع" اثر "محمدرضا بایرامی ۱۳۹۴"
این دومین کتابی بود که از این نویسنده خوندم بعد از 'پل معلق' داستان بلندتری بود و با موضوع جذابی هم شروع شد که انتظارش رو نداشتم. داستان که مربوط به دوران جنگ هست ولی اینبار در سمت عراق. روایت زندگی سربازان عراقی و علی الخصوص شخصیت اول داستان 'سعدون' که شیعه هم هست. سعدون از شیعیان منطقه دُجیل در نزدیکی بغداد هست که کارشون کشاورزی و نخلستان داریه. من تاحالا داستانی درباره این موضوع نخونده بودم و از اتفاقاتی که در طول جنگ در دجیل بغداد هم افتاده بی اطلاع بودم و از این جهت داستان برام نکات آموزنده‌ای داشت ولی از پایان‌بندی داستان به هیچ‌وجه خوشم نیومد و حالم گرفته شد!
این آقای سعدون که داره ۱۸ سالش میشه به وقت اعزام سربازی نزدیک شده ولی در همین گیر و دار عاشق یک دختر از یک طایفه دیگه هم میشه که ازدواج با اونها خلاف عرفه و این عشق دوطرفه خودش مایه اصلی داستانه. نحوه دیدار سعدون و احلام هم من رو یاد یک برشی از رمان کلیدر انداخت اونجا که 'گل ممد' یواشکی 'مارال' رو هنگام آبتنی تماشا میکنه البته در این داستان 'احلام' کاملا با لباس همراه برادرانش در آب رفته! نمیدونم نویسنده عامدانه یا سهوا اینجور نوشته. 
سربازی رفتن سعدون و رسيدن این دو عاشق به هم و اتفاقایی که در جنگ حدود خرداد ۶۱ میوفته جذابیتهای داستانه هرچند من از آخرش خوشم نیومد ولی شاید سلیقه‌ها متفاوت باشه!
وجه تسمیه کتاب هم از یک قسمتی در صفحه ۱۳۳ میاد که میگه:" توی کشاورزی، دو جور زمین شبیه به هم داریم. به یکی می‌گند آیش و به دیگری لم یزرع! در هردو، محصولی در کار نیست. باید منتظر بشی ببینی چی میشه. بستگی داره به باد و بارون. اما انتظار اولی کجا و انتظار دومی کجا؟! به دومی هیچ امیدی نیست. چون اصلا نمی‌شه چیزی کاشت درش. فایده نداره!" 

سعدون یجا میگه:" مشکل من جنگ نیست، از فرمانبرداری خوشم نمیاد." 

"همه اهل تدبیرند و اهل منطق، البته کمی دیر و بیشتر هم زمان مرگ و میر! " ص۲۸۵ 

"خیلی وقتها حرف زدن و بحث کردن هیچ فایده‌ای ندارد...به خصوص که آدم معمولا چیزی در دل دارد و چیز دیگری به زبان می‌آورد. پس عمل کردن بهتر است از حرف زدن، آن هم در زمانه‌ای که گویی کلام همه ارزش خودش را از دست داده است و تبدیل شده به لقلقه زبان بعضی‌ها." ص ۳۱۲ 

۳۵۲ صفحه
#لم_یزرع #محمد_رضا_بایرامی #کتاب_نیستان