بریده‌های کتاب فاطمه مطاعی

در فرهنگ «سفید و سیاه» و «زنده‌باد و مرده‌باد» حتی در جرگه درس خواندگان و روشنفکران و نخبگان نیز غالبا نمی‌توان به وجود تعقل ساده و ابتدایی امیدوار بود.

فردوسی: بزنید مرا_ سنگپاره و تپانچه و تازیانه‌ها‌ی شما بر من هیچ نیست. من شما را نستوده‌ام و پدران شما را از گمنامی به در نیاوردم. من نژاد شما را که بر خاک افتاده بود دست نگرفتم و تا سپهر نرساندم. شما را گنگ می‌خوانند و من شما را از هوش و هنر سر برنیفراختم، و پارسی پدرانتان را که خوارترین می‌انگاشتند زبا‌ن اندیشه نساختم. ترکه‌های شما مرا نوازش است و دوالها پر سیمرغ. من چهره‌ی شما را که میان توری و تازی گم بود آشکار نکردم و سرزمین از دست رفته‌ی شما را به جادوی واژه‌ها باز پس نگرفتم و در پای شما نیفکندم. بزنید_ که تیغ دشمنم گواراتر پیش دشنام مردمی که برایشان پشتم خمید و مویم به سپیدی زد و دندانم ریخت و گوشم نشنید.

عالم نخست: دلدل به رخش می‌بازد و جُند به سپاه و ثار به خون و نظم به چامه و ایقاع به سرود و عمامه به دستار و خیلر به روئین دژ. خب دیگر چه می‌ماند؟ حرم به مشکوی و قصاص به پاداش و محشر به رستخیز و اجل به مرگ! سوگ اگر هست بر سیاوش است یا سهراب یا ایرج و شادی اگر هست بر جشن‌های ایرانی است! عالمان عهد را دانشوران می‌خواند و علم را دانش، و از پارسی هر لغت که نو می‌کند سنگی است که بر مدارس پرتاب می‌کند و بر آنچه فضیلت و تقوی است!

فردوسی: در این ویرانسرا بنگر که برآورده‌ای! ویرانگران را نمی‌بری چون دستیاران تواند؛ دشمنی تو همه با آنان است که پشت ناخن چیزکی می‌سازند. ویرانگران خوش می‌خورند و خوش می‌خسبند و سال به صد می‌برند و آنان که بایست چیزکی بسازند نوجوان می‌میرند.

فردوسی: سود چیست و زیان چه؟ چگونه باغی را سود کنم که کشوری را به زیان می‌دهم؟ این باغ از ماست. شنیدی؟ مگر این باغ در کشوری است که از ما نیست؛ خب، پس این باغ از ما نیست. اگر کشورم را باخته‌ام، پس این باغ را که در آن است نیز باخته‌ام.

بگذار برایت بگویم که هر سرنوشتی را در این دنیا خدای متعال مقرر می‌کند. اوست که مقرر می‌کند چه کسی سردوشی‌های ژنرالی داشته باشد و کس دیگری یک کارمند دون پایه بیش نباشد.

من نمی‌توانستم مستقیما در چشم‌های او نگاه کنم. مثل اینکه نگاه کردن به شخصی که روح خود را بی‌پرده و عریان نشان داده، کار آسانی نبود.

نگه داشتن خشم زهر است. آدم را از درون می‌خورد. فکر می‌کنیم نفرت سلاحی است که به شخص آزارندهٔ ما حمله می‌کند. ولی نفرت تیغ دو دم است. هر آسیبی که با آن برسانیم، به خودمان رسانده‌ایم.

میان ما و زندگانی یک چیزی گنگ ماند. ما دیر آمدیم یا زود؟ هر چه بود به موقع نیامدیم.

ما همان قدر راحت می‌توانیم اسیر به اصطلاح مثبت اندیشی شویم، که اسیر منفی نگری. ممکن است هر دو بازدارنده، درهم شکننده، نابه‌جا، توهم آمیز و اشتباه باشد. جان کابات‌زین، نویسندهٔ کتاب هر جا بروید همان جایید.

دشوار نیست قهرمان شدن، دشوار است قهرمان ماندن.

درد اینجاست که درد را نمی‌شود به هیچ کس حالی کرد :)

ما همه‌مان همان جور که خاک پای رفیقیم، خار چشم رقیبیم…

وقتی تو هفتاد سالگی بهم زل می‌زدی درست همون حسی بهم دست می‌داد که وقتی شونزده ساله بودم.

خواستن چه جور است غدیر؟ تا حالا تو کسی را خواسته‌ای؟ خواستن چه جور است؟ خواستن چیست؟

اکبر داشت مورچه زردها را باهم جنگ می‌داد. مورچه زرده‌ها کافر بودند. مورچه سیاه‌ها مسلمان بودند. ما هیچ وقت مورچه سیاه‌ها را اذیت نمی‌کردیم.

من در قدم تو می‌شوم پست/تو در کمر که می‌زنی دست؟ :(

*این گفتگو دربارهٔ هما پرندهٔ سعادت می‌باشد* برزین کنارش ایستاد و گفت:« چه شد زرتشت؟» «رفت.» برزین دست بر شانه زرتشت گذاشت و گفت:« از آدمیان می گریزد.» زرتشت گفت:«آدمیان آزارش داده اند؟» «نه… زمانی با فرزندان کیومرث بود. می‌گویند بعد دانست که انسان را با اندوه سرشته اند. سه بخش اندوه و یک بخش شادی. هر وقت آدمیان را خوشبخت می‌کرد، در پس خوشبختی، بدبختی های بسیار از راه می‌رسید. آدمیان را رها کرد و رفت.»

5 دسامبر. آفتابی. بابا امروز مرد…