چه میشد اگر این کتاب نه خاطرات عزت شاهی مطهری بلکه یک رمان خیالی میشد در ماورا در یه دنیایی خیالی که توش عزت شاهی بجای تحمل درد و رنج و شکنجه فرار و دستگیری و تا پای اعدام رفتن و  چرخش بازی سرنوشت و نشستن پشت میز بازجوی از رفقای دیروز و قهرمان رفقای امروز و بریدن و رفتن دنبال زندگیش، در روستاش میموند وبه کار کشاورزی ش میرسید یا نهایت به شهری می اومد و حجره ای و زندگی نرمالی و بدونه دغدغه و حاشیه ای، چی میشد اگ در مواجه با زجر و سختی حکومت به اطرافیانش  آرزوی ژاندارم شدن بعد از درس خواندن  به هدف کشتن شاه ارزوی کودکی خردسالی اش نبود  ، چی میشد   عزت درس میخوند به دانشگاه می رفت برای ساختن ایندش برای ساختن دنیایی متفاوت تر ، تو دنیایی که دانشجو دنبال علم بود نه دنبال چریک و مجاهد و انقلابی  شدن  دنیایی که توش خبری از مبارزه و کشتن   نبود ،خبری از حزب و دسته گروه ایدولوژی و مرگ و شهادت برا ارمانی دست نیافتنی نبود ، خبری از خونه تیمی و جزوه های  تعیین و تلقین و التقاط نبود، کسی کسی رو نمیکشت چون کسی قاتلی تربیت نمیشد کسی ساختن بمب رو یاد نمیگرفت کسی برای حرفای استالین و مائو و لنین و چه گورا  ووو... تره هم خورد نمیکرد کسی سیانور نمیخورد  ، چی میشد اگر مثل همه دکتر میشد مهندس میشد ازدواج میکرد بچه دار میشد ، سراغ  ارزوی مرگ و نابودی  نمیرفت و   محصور نمیشد  بین دیوار های ایدولوژی خونه های تیمی به دنبال رهایی خلق ، چی میشد  اگر تو دنیاش  کسی ارزوی  هدایت مردم به  دنیایی خیالی رو نداشت،چی میشد اگر نسلی قربانی  نسلی دیگه نمیشد قربانی خیالبافی هاش قربانی دروغهاش و باورهای غلطش چی میشد چی می شد اگر عزت عزت نمی شد
        

                شاید برای خیلی ها سخت نباشه  داستانی ساده نوشتن خلق شخصیت ها دوس داشتنی گفتن از  کارشون زندگی  شون خانواده ها و دوستاشون دیدن بزرگ شدنشون قدکشیدنشون و به سرانجام رسیدن اخر عاقبت شون با یک پایان مخاطب پسند  و ختم کلام ، اما سختی کار جای هست که راوی روایتی دردناک باشی ، راوی  مکانی خاص از زمانی خاص و واقعه ای خاص که سالهاس   ناقص و با تعصب همانند زخمی به جا مانده تجسم شده ، چرا که همیشه گفتن و شنیدن از زخم های  تاریخی دردناک بوده اما باید زخم هارو رو باز کرد و مرهم زد و دوباره بست تا شاید  درمانی بر عفونت ها و زخم های ناسور بعدی ،، چنین داستانی رو باید ارام و اهسته   شروع کنی ، ادمها رو نقاشی و به زندگی ها شون جان بدی دلیل بدی کفش هاشون رو به پا کنی کنارشون راه بری  ، پدران و پسرانشون رو کنار هم بذاری ، دیده ها و شنیده ها و درد هاشون رو  که در غبار روزگار گم شده  یا مهم نبودن که ازشون یادی مونده باشه  تجربه کنی و پای قضاوت ها شون بشینی و قضاوتشون کنی ، ان هم نه قضاوتی از لابه لای کتابهای تاریخی  قضاوتی از سر انسانیت ،،
        

                این کتاب رو بعد از دیدن مستند The Pigeon Tunnel از زندگی و زمانه جان لوکاره  خالق رمان (بند زن ، خیاط ، سرباز ، جاسوس)   و مقدمه کوتاه از کتاب راه نیرنگ برای خوندن انتخاب کردم و براش خیلی ذوق داشتم ، یه جای از مستند لوکاره میگه: پیری و پختگی بهترین زمان از زندگی هر جاسوسیه چون در اون سن به اوج حرفه خودش میرسه ،  برای همین هم هیچ کس یه جاسوس پیر رو دوست نداره  ،  کتاب هم درباره پیر جاسوسیه، ترد شده  از دستگاه اطلاعاتی ملکه ,که بعد از سالها تعقیب گریز و ردیابی ردپای از موش ها ،در بین رفقا و همکارانش میفهمه هر کاری که کرده بوده   پشیزی هم ازش نداشته ، نه بخاطر اینکه تلاش اس نادرست بوده ، بلکه بخاطر اینکه هیچ کس مایل نبود تشت رسوایی، این تحقیقات  از آسمان بر سر دستگاه امنیتی ملکه بیفته  ، وقتی در عمق کتاب غرق میشی و هرچه بیشتر فرو میری ،میفهمی چقدر این دستگاه پوسیده و بی در پیکر بوده ، تا حدی که عروسک هایی این خیمه شب بازی دارای چنان قدرتی  بودن, که حتی نمیشد اونها رو رسوا کرد ، جای تصور کن  رو که پلیس دزد ها رو فراری میده یا برای اینکه مبادا خودش اسیر بی آبرویی بشه بهشون مصونیت عطا میکنه ،آشناس نه ؟
        

                اگر بخوایم در بین انسان ها از ابتدا تا انتها تاریخ بدیل و شبیه ترین ادم به شیطان رو تجسم کنیم . به نظر من تنها یک گزینه بیشترین شباهت رو داره اون هم شخص استالین هست .نه از نظر ابعاد بی رحمی ، بلکه از نظر حیله گری و مکاری ، پست فطرتی.. هیچکس به پای این بشر نمیرسه .  کتاب اما زندگینامه شخصی استالین نیست ، روایتی هست از اخرین روزهای گرگ پیر گرجی ، که ۱۵ سال صرف نگارش اش شده و قدم به قدم مارو به روز واقعه نزدیک میکنه  ..روایت اما وقتی شروع میشه که دیکتاتور در توهم توطئه خودساخته غرق شده ، کشور غرق در پاکسازی مخالفینه و هیچ جنبنده توان مخالفت با این کشتارها رو نداره  .اما زمانی میرسه که دیکتاتور به نزدیک ترین دوستانش هم شک میکنه ، پس درصدد ایجاد توطئه ای میشه  تا که  این  سربازان پیاده شطرنج  رو، که شریک این جنایتش و درس اموخته مکتب قساوت استاد هستن رو  یکی یکی سرنگون کنه بلکه شاید پایه های حکومت اش همانند سالها قبل با پاکسازی از مخالفین استوار تر از همیشه باقی بمونه  .اما این دل غافل که این گرگ پیر اخر اسیر همون مکاری و طمع خودش میشه و ..
        

                آزادی یا مرگ چه پارادوکس عجیب و  چه  واژه های بی حد مرز و محدودیتی
روایت از جزیره ای نفرین شده شروع میشه، جزیره  خونین به نام کرت ، که صدها سال درد و نفرت خشم و ظلم رو از لابه لای سنگ ها درختها و دریاهاش فریاد میزنه ، فریادی  از اعماق سالها جنگ و کینه، در نقطه ای  بیش از هر جای دنیا  همواره در جنگ  ‌، 
نمیدونم میتونم خودم رو جای نیکوس بذارم وقتی این کتاب رو می نوشت  ، چون  هر نویسنده ای همیشه یه بخشی از وجودش تو هرکتاب اش به یادگار میذاره ،  بخش از وجودش رو در تجسم میل به ازادی و مبارزه طلبی اش   ، میل به روایت لحظه به لحظه  زمانه زندگی قهرمان داستان میکیلیس مغرور که از برای حفظ  ارزشها و یادگارهای دلاوری نیاکانش حتی یک دم آرامش قراره  نداشته  همواره پریشان و پر از تب و تابه  ،آرامشی که صد ساله از مردمش به واسطه حمله و اسارت در دستان ترکان عثمانی گرفته شده ..میل به روایت  از دید مردمانی که گرچه در و بر خاک مانده ولی همچون تبعیدی ها برای پیوستن به یونان وطن جدا افتاده از اونها لخظه شماری میکنند.. این کتاب رو وقتی تموم کردم که نبرد فلسطین تازه شروع شده بود و الان میبینم که چقدر این دو به هم شبیه اند..  داستان خوب روایت شده و سیر حوادث و چهارچوب و اجزا به کمک نویسنده اومده تا  مفاهیم مورد نظرش رو در رساندن  نگاهی نقادانه به جنگی قدیمی  و  صلیبی وار  یاری کنه ..از معایب داستان هم بخش آزار دهنده پایان کتابه که اونطور که باید نتونسته اتمامی باشه بر این کتاب دلپذیر و خام روایت و صحنه پردازی شده 
        

                نمایشنامه ای  برای علاقه مندان به ادبیات توسعه و اقتصادی سیاسی 
حاصل تلاش دو استاد دانشگاه اکسفورد به صورت دیالوگ در فضا و زمانی  که شوروی فروپاشیده و اقتصاد کشورهای وابسته به اون دچار ورشکستگی شدن قیمت کالا ها ده ها برابر و بیکاری و نارضایتی سیاسی  بشدت افزایش پیدا کرده  دو کارکتر داستان  شامل نخست وزیر و یک مشاور اقتصادی درباره این مسائل و تلاش برای ایجاد زیر ساخت ها  اقتصاد پولی و مالی برای تبدیل اقتصاد کمونیستی روسیه بعد از فروپاشی شوروی به اقتصاد بازار ازاد و عبور از بحران و جلوگیری از دخالت دولت در اقتصاد  کشور و حذف کنترل های قیمت به گفتگو میپردازن 
        

                یک کتاب واقعا خاص و زیبا و دوست داشتنی  با لحنی متفاوت روایتی ازدخترانی ژاپنی که برای ازدواج به سرزمینی ناشناخته و بسیار دور فرستاده یا درواقعه تبعید میشن هزاران زن به امید تشکیل خانواده و زندگی جدید به راهی بدون برگشت میرن راویانی با صدای خاموش   خفته در سالهای پنها شده در لابه لای دفتر های خاطرات و گزارش های تاریخی    زنانی که سالهاس کسی صداشون نشنیده بود به زیبا ترین و رسا شکل بر صفحات این کتاب نقش بسته و برای ما حکایت میکنند
        

                گذر  به دوران  تشکیل اولین دولت شهر ها و تعیین و تکمیل و وضع قوانین شون با تمام انچه که اونها از از تپه ها و دیوارهای خشتی بین النهرین به درون دیوارهای کاخ سفید و کاخ الیزه رسونده سیر تغییر و تحول اولین حاکمان جهان باستان در اداره روند شهرها کهن و برخورد اولین دولت ها با مشکلات  و حل اون ها نگاه به برخورد ها و واکنش ها بین مردم و قوانین و شرایطی که اونها رو برای شهروند مدرن  شدن اماده میکرد
        

                لبه تیغ برخلاف اسمش داستانی هست  در تعریف دنیاهای متفاوت و زندگی های که همان قدر به هم نزدیک  ولی بسیار  ازهم دور هستن با شخصیت های متفاوت و بسیار سطحی درکنار انسانهای پخته و درون گرا همراه شناخت تصمیمات و روحیاتشون ...کتاب شامل تعاریف نویسنده کتاب از دوستان نزدیک به خودش به خصوص پسری به نام لاری هست که علارغم سن کم اش انسانی باهوش فرهیخته هست  که در جستجوی شناخت خدا دین و دنیا همواره دور خودش میچرخه و در طول داستان نویسنده با تعریف جزییاتی از اون و دیگر شخصیت ها داستان مارو درگیر خودش میکنه 
        

                هشدار لو رفتن داستان 

تا حال فکر کردین که دروغ چه تاثیری روی دیگران میزاره.... یه دروغ کوچیک با یک دروغ بزرگ چه تفاوتی داره ؟ شاید فرقش  تو زمانی ومکانشه یا تو اتفاقای که بعدش می افته ...قضاوت اش با کیه ؟ اصن دروغ خوب یا دروغ بد داریم ؟شده به یکی که رو به مرگه  یا تو یه شرایط خیلی بد گرفتاره بخاطر عوض کردن حال و هواش دروغ  بگید برای امید دادن بهش یا نه برای بزرگ نشون دادن خودتون و ادای ادم خوبا رو دربیارین  ؟ اون که دروغ باور میکنه ولی  شما ته دلتون چه فکری درباره  خودتون میکنید این داستان  قهرمانی نداره  روایتیه از ادمهای عادی که در یک وضعیت اسفبار گرفتار شدن یکی شون یهودی ساکن  اردوگاه نازی به نام یعقوب که مجبور به این  انتخاب میشه برای زنده موندن  و دلگرم کردن مردمی  که هروز در اطرافش پرسه میزنن  اونها رو با دروغی فریب بده که عاقبت دامن خودش رو میگیره
        

                همیشه بزرگترین پیشرفت ها از دل  ویرانگر ترین جنگ ها بیرون میاد و به بهایی از بین رفتن زندگی میلیون ها نفر .وقتی ملت ها برای سلطه ایدولوژی ها ملی گرایانه افراطی شون در کنار حرص وطمع با هم درگیر میشدن  .. تمام ابزارهای ممکن رو بکار میگرفتند تا بر حریف سلطه پیدا کنند 
سالها پیش وقتی ابر قدرتی های مثل المان و  ژاپن با امریکا  وارد جنگ شدند و میخواستند به هر نحوی بر دنیا تسلط پیدا کنند و جنگ عظیمی و بی فایده ای شکل گرفت .‌.امریکا که در دو جبهه می جنگید   بشدت از جنگ و ادامه اون  و  صدماتی که از شروع تا اتمام غیرقابل پیشبینی  جنگ متحمل شده بود  نگران بود..و بر اساس‌خبرهای که دریافت کرده بود آلمان در حال ساخت سلاحی بود مخرب تر از هر بمبی که تا به حال ساخته شده بود در این میان ژاپن هم مطلقا حاضر به تسلیم شدن نبود..در این میان امریکا برای عقب نماندن از این مسابقه تسلیحاتی به فکر ساخت مرگبارترین سلاح تاریخ بشر افتاد و در طی چند سال  گرد اوری دانشمندان فراری اروپایی علم فیزیک به  ساخت و ازمایش بمب اتمی اقدام کرد و دنیا  نظاره گر قدرت غیرقابل کنترل این ابر بمب ها شد.. بمب های که در زمانی بسیار کوتاه با کمترین  دخالت انسانی  دورترین  شهرهای دشمن  رو با خاک یکسان میکردن.. چنان که  اولین پیشگامان این ابر بمب ها با قدرت ۲۰ هزار تن tnt  در هیروشیما و ناکازاگی در روز اول ۱۱۰  هزار کشته و در مجموع ۲۲۰ هزار کشته روی دست های خونین امریکا و دنیا گذاشتن..  اما طمع حکومت ها پایانی نداشت 
 در  هنگام ساخت اولین بمب  فکری  برای ساخت بمبی با قدرتی بسیار مهیب تر یعنی  ۵برابر قوی تر از بمب فعلی یعنی ۱۰ مگا تن tnt به ذهن یک دانشمند رسید ..اما  فاجعه حاصل از  کشتار بمب اول بشدت بر روی دانشمندان موثر در اون پروژه اثر گذاشت بود و ترس از اینده و بی قیدی حکومت ها اونها رو منزوی و مردد کرد بود در نتیجه پروژه بمب به تاخیر افتاد
و شوروی با استفاده از این فرصت  تونست بمب خودش رو بسازه  در این میان در امریکا بین  دانشمندان و نیروهای امنیتی برسر این موضوع اختلافات شدیدی پیدا شد و همه به دنبال یک مقصر برای مجازات میگشتند وقایعی  از یک محکمه سری که در این نمایشنامه بهش پرداخته  شده 
        

                کتاب های هستن که از زمان خودشون جلوتر رفتن شاید درکش شون برای مردم و روحیات اون زمان ممکن نباشه و  حتی با بازخورد منفی شدیدی مواجه بشه ولی دهه ها بعد که عیارشون مشخص میشه و تبدیل به کتاب های منبع و یا مرجع میشن  کتاب سفرنامه بازگشت از شوروی نمونه ای از این کتاب ها س ...در زمانی  نوشته شد که کمتر کسی حاضر بود به شوروی و مرام کمونیست نقدی وارد کنه ..زمانی که همه با شور و شوق از پیشرفت های  شوروی و شخص استالین که با بذل و بخشش خیلی از نویسنده ها رو نمک گیر  کرده بود تعریف و تمجید میکردند اندره ژید با اوردن تجربیات جامعه شناسی اش از سفر و گشت و گذار و گفتگو مخفیانه  با مردم فرودست شوروی و دیدن رنج و سختی هاشون برای روایت انچه که گزارشی بود  واقعی تر از حال روز مردم و جامعه شعار زده و مسخ شده در جغرافیا پهناور شوروی دست به انتشار واقعیاتی  زد که تا سالها بشدت از طرف مخالفینش کوبیده شد و سالها بعد با روشن شدن حقایق  نشان داد اونچه که ژید درک کرده بود و به اون باور داشت تا چه میزان صحیح و درست بوده
        

                یه نمایش طنز که انگار قراره بوده ضد خشونت باشه ولی با خط داستانی پر شر وشور پر از آدمای افراطی و شخصیت های منزجر کننده .که مرگ و به بازی گرفتن و  خانواده هم که براشون پشیزی ارزش نداره . داستانیه  از  چندتا مبارز   آزادی خواه ایرلندی .که با انگلیسی ها پدر کشتگی دارن و از بخت بد میخوان چوب کنن تو آستین یه آدم روانی مریض. که دل خوشی ازش ندارن .....این وسط این  ها بخاطر هیچی همو به خاک خون میکشن  
        

                چجوری میشه یه  بچه رو با صد و یک راه به سیخ کشید ...این داستان مرد بالشیه یه کمدی سیاه ..که میتونین هر فکری کثیفی و رو بهش پروبال بدین.. پس شوکه نشید وقتی این  نمایشنامه رو میخونید  چون پره از خشونت و شکنجه بدون هیچ رحمی و شفقتی .. داستان درباره دو برادر و کارهای وحشتناکی  که انجام دادن یا ندادن .‌ با شخصیت های زود رنج و عصبی و مریض تو یه اتاق بازجویی که افتادن به جون هم برای حل معمای فانتزی از انجام  جنایت  برای سرگرمی ....یه جدال مابین حقیقت و دروغ