برید کناااارررر من اولین کتاب کودک زندگیم (بعد از کودکیم) رو خوندممممم و عین چییییی ذوق دارررمممم. 🐳🪼🧇🦈🐢🐡🐙🤖🍓🐵
      

        جنایی‌هایی که چندنفر آدم مشابه مظنون به قتل میشن رو بیشتر دوس دارم. تو این داستان آگات هم، چندنفر دانشجوی دختر و پسر مظنون به قتل هم‌خوابگاهی‌شون هستن. پوآرو به‌خاطر یکسری دزدی‌های عجیبی که تو خوابگاه اتفاق افتاده، وارد ماجرا میشه و چندروز بعد یکی از دانشجوها خودکشی میکنه که البته خیلی زود معلوم میشه، قتل بوده. طبق انتظاری که از پرونده‌های پوآرو داریم، همه چی پیچیده و درهم برهمه و چندبار هم تو گزارش پیشرفت‌هام نوشتم که کاش زودتر به ذهنم می‌رسید تا سرنخ‌ها رو یادداشت کنم، شاید بتونم پرونده رو حل کنم. اما تو فصل‌های پایانی به نتیجه رسیدم طبق رسم همیشگی داستان‌های آگات با یک حل معمای تخیلی طرفیم. پیچیده و مسخره و یهویی.. 
هیجان کتاب خیلی بالا بود و هر فرصتی دستم میومد می‌خوندمش ولی پایان‌بندی‌ش آب یخ ریخت رو همه‌ی شور و هیجانم.
🚫 مخصوصا که همه ماجرا زیر سر ‌شخصیت محبوبم بود:/

- قتل در خوابگاه دانشجویی، کتاب ۳۴ ام مجموعه هرکول پوآروعه و شانسی انتخابش کردم، برای همین نمی‌دونم چرا هستینگز تو داستان نیست یا خانم منشی چطور وارد زندگی پوآرو شده و تو کتاب‌های قبلی بوده یا نه. 
      

        نوشته‌های بختیار علی همیشه منو له می‌کنه. به طرز اعجاب‌انگیزی هم از آنچه می‌نویسه منزجرم هم مجذوب سحری‌م که در اتمسفر کتاباش نهفته. تا دقیقه‌‌های پایانی کتاب، از فرط انزجار چیزی در اعماق سینه‌ام یا شاید هم ته گلوم مدام چنگ می‌کشید و ریش ریشم می‌کرد و شاید بیست دقیقه‌ی پایانی بود که جادو شدم و احساس کردم بله وقتش رسید <منو گرفت> و باریدم. نمی‌دونم دقیقا چی می‌شنیدم اما جایی در من این کلمات اثر می‌گذاشت و به اشک بدل میشد. اعجاز ادبیات کورد سه‌باره میخکوبم کرد. 
      

        تو مغزم صداهایی ناهنجار می‌شنوم.. 
حیرت‌انگیز، حیرت‌انگیز، حیرت‌انگیز.. 
چی باید بنویسم الان؟ فقط بگم اینو دوبار باید خوند.
یک‌بار به لذت کشف، یک‌بار به لذت فهم. 
‌
-اصلا من کی باشم به این کتاب کمتر از ۵ بدم؟-

فک کنم دیگه ریویویی براش ننویسم. پس ۳۰ خرداد-۲ تیر ۱۴۰۳/سیزدهم.

      

        ۲۸ خرداد 1403 / دوازدهم
اگه بخوام خوندن این نمایشنامه رو به کسی پیشنهاد بدم، فقط به‌خاطر پرده پایانی‌شه. فوق‌العاده درخشان بود و کورکننده.
این نمایش‌نامه زیادی نمایشی بود. میدونی چرا اینو میگم؟ بعضی نمایش‌نامه‌ها هستن که وقتی معرفی شخصیت‌ها و توصیفات ابتدایی صحنه رو رد می‌کنی بعدش دیگه یادت میره چیزی که میخونی نمایش‌نامه‌ست، بیشتر مثل یک داستان کوتاه میمونه. همه چی باورپذیر و ملموس. اما این اثر مدام بهم سیخونک میزد که حواست باشه داری نمایشنامه میخونی. اتفاقاتی توش میفتاد که اگه خارج از چارچوب نمایشنامه بهش نگاه می‌کردی، تو ذوقت میزد و عجیب غریب و خام به نظر می‌رسید.
بئاتریس و رزا دارن برای مراسم عروسی آماده میشن یهو چند کارگر مزرعه که الان سرباز ارتش هستن وارد خونه‌شون میشن و میگن جنگ شده، فرانسه به اسپانیا حمله کرده و نیروهامون باید از امکانات خونه شما استفاده کنن. مراسم عروسی در چند لحظه به اردوگاه جنگی بدل میشه و دو خواهر هاج و واج نظاره‌گر ماجران. یکی از مزرعه‌دارها به اتهام خیانت از ارتش اخراج میشه و باید اسپانیا رو ترک کنه. چند دقیقه بعد دخترکش گریان وارد صحنه میشه و کسی نیست که مسئولیتش رو قبول کنه. بئاتریس به ناچار دخترک رو در آغوش میگیره تا اونو به پدرش که چنددقیقه پیش از اونجا رفته برسونه و ماجرای اصلی شروع میشه.
تمرکز اصلی نمایشنامه روی کودکان جنگه. آسیبی که جنگ به جسم و روانشون میزنه چطور میتونه فراتر از ظرفیت پذیرش روح کوچکشون باشه و شخصیت معصوم و زندگی‌بخش اونهارو به هیولاهایی بی‌رحم و ترسناک بدل کنه. جنگ‌ها مدام در حال تکرارن و بزرگترین قربانیانش کودکانی هستن که نه جنگ رو شروع کردن و نه می‌تونن تمومش کنن.
      

        ۲۵-۲۸ خرداد 1403 / یازدهم
دلم می‌خواد هیچی ننویسم. معمولا خیلی راحت می‌تونم در حین خوندنم، از کتاب‌ها بنویسم. اما وقتی تموم میشن انگار حرفام هم تموم میشن. مثل مرگیه که جریان زندگی رو یهو ساکت میکنه. با تموم شدن هر کتاب، دوس دارم مدتی ساکت شم و سوگواری کنم. برای آدم‌هایی که روزی بی‌هوا وارد زندگی‌م می‌شن، بهم اعتماد می‌کنن تا داستانشونو برام بگن، وقتی چشم‌هامو می‌بندم می‌تونم صورت‌هاشون و احساساتشون رو ببینم، شب‌ها با شنیدن داستانشون می‌خوابم و صبح‌هامو با شنیدن داستانشون شروع می‌کنم. من وارد زندگی اونا میشم و اونا وارد زندگی من. و بعد یهو تموم میشن، می‌ذارن میرن و من دیگه خبر ندارم بعدش چی میشه؟ مگه مرگ این نیست که دیگه کسی رو نبینی و صداشو نشنوی و خبری ازش نداشته باشی؟ مهم نیست جسم شخصیتی واقعا بمیره یا نه. وقتی من دیگه ازش خبری ندارم همونقدر ناراحت میشم که انگار مرده. گاهی وقتی حجم این مرگ‌ها رو قلبم سنگینی می‌کنه، دیگه نمیخوام بذارم آدم‌های جدید وارد زندگیم شن، دیگه کتاب نخونم، فیلم یا از اون بدتر سریال هم نبینم.
تو همین چند دقیقه دلتنگ خوسه و رامون و گابریلا و خوستینو و شنیدن لحظه به لحظه اسم آدلا و باقی اون اسم‌های عجیب و غریب و گوش‌نواز و از همه بدتر صدای احسان کرمی شدم. چه بلایی قراره سر همه‌ی این آدم‌ها بیاد؟ چیزی که این دلتنگی رو برام عجیب می‌کنه اینه همه‌ی این آدم‌ها یه مشت عوضی و خائن و خاکستری و قهوه‌ای بودن. و من دلتنگ همینا شدم! دلتنگ چندتا از اون همسایه‌های احمق که با حرف‌های بی‌اساسشون چندتا زندگی رو بهم ریختن!
شنیدن این کتاب مثل دیدن یه فیلم خوش‌ساخت مکزیکی بود با آدم‌های خطرناک و بی‌رحم و صورت‌های آفتاب‌سوخته و بدن‌های عرق‌کرده که یکم زیادی از انسانیت فاصله گرفتن. این کتاب تو ژانر جنایی و پلیسی قرار می‌گیره. جسد لخت چاقوخورده‌ی دختری همون صفحه‌ی اول کتاب لای ذرت‌زاری پیدا میشه و اگه به عادت جنایی‌های کلاسیک انتظار داشته باشین کارآگاهی پیدا شه تا قاتل رو براتون گیر بندازه و شما با مظنون شدن به تک تک شخصیت‌های کتاب منتظر لحظه‌ای باشین تا ببینین حدستون درست از آب درمیاد یا نه، باید بگم این کتاب تو این چارچوب قرار نمی‌گیره. هیچکس قرار نیست قاتل آدلا رو پیدا کنه. شما فقط درگیر داستان دو مرد میشین که به یکیش تهمت میزنن دوس پسر دختره‌س و به دیگری که قاتل دختره‌س و شما بین این دونفر گیر میفتین و فقط حرص و جوش میخورین. همین.
من هنوزم از احساسم به این کتاب چیزی بهتون نگفتم.
      

        بعد از نگاهی گذرا به ریویوی پنج ستاره‌ای کاربر رویا :) در گودریدز (نمی‌دونم اینجا تشریف داری یا نه) درباره‌ی دشمن مردم، یک ساعتی درگیر خوندن مقدمه‌های بهزاد قادری بر عروسکخانه و جن‌زدگان شدم که فراموش کرده بودم قبلا بخونم و معتقدم مقدمه‌‌ها بهتر از خود نمایشنامه‌ها بودن😞🫴🏾 و البته ترغیب شدم فرصتی دوباره به ایبسن زیبارو بدم و باهاش آشتی کنم. 🤝🏾 پس بزودی میرم سراغ دشمن مردم. امیدوارم یه پنج ستاره هم از من بگیری جناب. 🫵🏾😌
      

        ۷-۸ دی / ۱۴۰۲ / ۴۱ اُم/ آخرین کتاب ۲۰۲۳.
‌
در باب سه‌گانه‌ی لی‌نین و مارتین کوفتی:))) مک‌دونا. if you know, you know👀
 این تریلوژی درباره‌ی مردم شهر کوچک لی‌نِین گَلوی تو ایرلنده.
و اصولا باید به‌ترتیب بخونینش.
۱) ملکه زیبایی لی‌نین
۲) جمجمه‌ای در کانه‌مارا
۳) غرب غم‌زده.
آدمای این شهر، خیلی وقته ماسک مسخره انسانیت رو گذاشتن کنار و تکلیفشون با خودشون روشنه. شهریه که این روزا دوست دارم یکی از ساکنینش بودم تا کله‌ی آدم‌هایی که آزارم دادن رو با انبری، داسی، تفنگی بپوکونم و بگم حادثه بوده. به‌جای این‌که بخوام هر روز قبل خواب تو ذهنم باهاشون گلاویز شم و هر چی از دهنم درمیاد بهشون بگم و تهش وقتی به خودم میام ببینم هیچ اتفاقی نیفتاده و فقط ضربان قلب منه که تا هزار رفته بالا. 
خب من از اون دسته‌م که امید چندانی به اصلاح انسانیت ندارم و حق یه سریا می‌دونم وحشیانه و in cold blood بمیرن. و حتی وقتی آخر نمایش نور صحنه رو صلیب و نامه پدر ولش میفته حرص خوردم که لنتی تو باید پلشت‌تر و کثیف‌ترین از این قضیه رو تموم می‌کردی.
با این توضیحات معلومه که نمایشنامه‌ی محبوبم از این سری، ملکه زیبایی لی‌نین بوده:) اما با غرب غم‌زده بیشتر بهم خوش گذشت. با دیالوگ‌های کلمن و ولین بعد از خوندن نامه پدر ولش، هرهر و کرکر می‌خندیدم و دلم نمی‌خواست تموم شه. شاید چون می‌دونستم جلد آخره و قراره به زودی با دیوونه‌های این شهر خدافظی کنم.
در کل از خوندن این مجموعه خیلی راضی‌م. هر کدوم عین یه تیکه پازل همدیگه رو کامل کردن و خب شاید خود مک‌دونا هم نتونست این حجم از سیاهی و حیوانیت رو تحمل کنه و تهشو اونجوری تموم کرد.
تو این جلد منو بهرنگ رجبی هم با هم کنار اومدیم و با ترجمه‌ش مشکلی نداشتم:)
      

        ۶-۷ دی/ ۱۴۰۲ / ۴۰‌ اُم.

بین یک و دو ستاره مردّدم. اما تعارف نمی‌کنم. واقعا پرت و پلا بود. بهرنگ رجبی هم نچسب ترجمه‌ش کرده بود. مقایسه کنید با ترجمه حمید احیا از ملکه زیبایی لی‌نین! :)
جالبه من تا الان به هر دوتا کتابی که با ترجمه بهرنگ خوندم یک ستاره دادم :)
خوندن اینو پیشنهاد نمی‌کنم. فقط اگه میخواین بخونین بعد از ملکه زیبایی لی‌نین باید بخونیدش، چون سه‌گانه لی‌نین با هم مرتبطن و ماجرای این نمایشنامه بعد از ماجرای اون یکی اتفاق افتاده. اگه به جزئیات دقت کنید، اسپویل میشه.
از داستانش هم حسش نیست تعریف کنم. راجع به یه مردیه که کارش نبش قبره. و الان نوبت قبر زنشه. از اونورم مدت‌هاست شایعه شده مرد زنشو کشته. قبرو باز می‌کنه و یهو می‌بینه... !؟ 👁️👄👁️
پ.ن: اومدم دو ستاره‌اش کردم. چون دارم غرب‌غم‌زده رو می‌خونم و از این‌که این تریلوژی همش به‌هم مربوطه، کیف می‌کنم.
      

        ۵ دی - ۱۴۰۲ - ۳۹ اُم
‌
آدم‌هایی رو که با افتخار میگن ازدواج نکرده‌م تا از پدر و مادرم مراقبت کنم، هیچ‌وقت درک نکردم. دوس دارم بی‌رحمانه بگم کاملا حماقت کردی دوست من! اون‌ها انتخاب کردن بچه‌دار شن و به‌عنوان غایت نهایی زندگی‌شون والدگری رو پیش گرفتن اما جامعه‌، وظیفه‌ی والدین در قبال فرزند رو یک لطف تلقی می‌کنه و فرزندان رو لای منگنه‌ی اخلاقی می‌ذاره، چون پدر و مادرت بخش عظیمی از زندگی و سرمایه‌شون رو وقف تو کردن پس تو هم باید این وظیفه رو متقابلا جبران کنی! چرا باید مدیون کسانی باشم که یک تولد اجباری رو به من تحمیل کردن و حالا از من انتظار دارن این چند صباح زندگی اجباری رو هم وقف جبران این محبتشون بکنم! تو کدوم یک از مستندهای حیات وحش بچه وقتی از آب و گل درمیاد، پیش والدینش می‌مونه و باقی زندگیش رو صرف ادای دین می‌کنه و بعد می‌میره؟ 
بعد از این مقدمه‌ی کاملا بدیهی که متاسفانه بخشی از جامعه از جمله نزدیکان خودم، مخاطبش هستن باید بگم اولین نمایشنامه‌ی مارتین مک‌دونا به این موضوع پرداخته.
پیرزنی ۷۰ ساله و پیردختر ۴۰ ساله‌اش...
این مادر و دختر رابطه بسیار سمی پر از تنفر و عقده‌های ناگشوده با هم دارن. 
پیرزن که تقریبا علیل و فرسوده و خودخواه و رو مخه مدام به دخترش دستور میده غذامو درست کن، چایی بیار، تلویزیون روشن کن، رادیو رو فلان کن، بيسکوئيتمو بهمان کن و.. 
به نوع لباس و ارتباط‌های اجتماعی دخترش هم گیر میده که با فلانی حرف نزن، فلان‌جا نرو، اینو نپوش. زشته! تو یه دختر جوونی! 
متاسفانه این وضعیت اقتضای سن آدم‌های پیره و کم و بیش خیلیاشون اینطوری میشن اما خب ما فعلا نمی‌تونیم درک کنیم و این حجم از فشار و زورگویی می‌تونه خوی شیطانی آدم رو بیدار کنه! 
دختره کینه و تنفر زیادی از مادر به دل داره و هر تلاشی میکنه تا دقش بده و انصافا خوب هم از خجالتش درمیاد. طوری که کم‌کم مادره از سیاه به خاکستری و دختره از سفید به خاکستری تغییر رنگ میدن. و من عاشق اینجور داستان‌هام که بین شخصیت‌ها که همزمان مظلوم و ظالمن درگیر دوراهی شم و مدام موضع عوض کنم.
این کشمکش‌های آزاردهنده جایی به اوج خودش میرسه که معشوق روزهای جوانی دختره یهو سر و کله‌ش پیدا میشه و دیگه داستان هی دااارک و دااارک‌تر میشه:))))
جا داره از مترجم هم کلی تقدیر و تشکر کنم که این‌قدر خوب، دیالوگ‌ها رو درآورده بود. خلاصه کلی کیف کردم و کلی حرص خوردم و نصف شب می‌خواستم از دست این دوتا سر به خیابون بذارم. تهش مثل بریت‌ماری توی دلم جیغ کشیدم و گرفتم خوابیدم.
      

        ۱۸ - ۲۱ آذر ۱٤۰۲ / ۳۸اُم.
‌
یونسکو چیزهایی رو که لازم داشتم بشنوم، بهم گفت. ما آدم‌ها کرگدنیم. شاید روزگاری بهمون میگفتن قراره کرگدن شیم، باور نمی‌کردیم. اما گذشت زمان، عادت کردن، همرنگ جماعت شدن، زیر پا گذاشتن اصول و ارزش‌ها و باورها، این مسخ تدریجی، ما رو کرگدن کرده. و کاملا به چیزی که هستیم افتخار می‌کنیم. ما اکثریتیم و چون اکثریتیم پس برحقیم.
      

        ۱۰ - ۱۵ آذر ۱۴۰۲ | کتاب سی‌وهفتم.
این از خلاصه داستان برا اونایی که خلاصه دوس دارن:
 «داستان درباره‌ی مادر مجردیه که سال‌هاست از شوهرش جدا شده و خونه و محل زندگیش رو عوض کرده، اما یک روز شوهره پیداش میشه و مزاحمت‌هایی ایجاد میکنه. بینشون درگیری پیش میاد و درنهایت مادر و دختر، اونو می‌کشن! 
همسایه‌شون که یه معلم ریاضی ناراحت تنهای به شدت نابغه‌ست و عاشق مادره‌ست، متوجه قضیه میشه  و بهشون پیشنهاد میده نقشه‌ای بچینن تا پلیس از ماجرا بو نبره.
از اونور هم دوتا کارآگاه جنایی خفن درگیر پرونده میشن و خلاصه ما موش و گربه بازی‌های اینا رو می‌خونیم. با این‌که از همون اول قاتل و مقتول و انگیزه قتل مشخصه، اما داستان هیجان زیادی داره و ما خدا خدا می‌کنیم تا اینا لو نرن.» 

و ریویوی گودریدزم رو هم اینجا کپی پیست میکنم که صبح روزی که تمومش کردم، نوشتم و خوندنش ممکنه اسپویل داشته باشه براتون، هرچند به همه‌چی سربسته اشاره کردم اما ممکنه یه کدهایی از پایان داستان بهتون بده.🫦

 «خیلی کم پیش میاد برای خوندن کتابی، بیدار بمونم.
درست وقتی که به‌نظر می‌رسید همه‌چی تموم شده و ماجرا همونطور که انتظار می‌رفت، پیش می‌ره، یوکاوا یه جمله‌ای به یاسکو میگه که از فرط حیرت کم مونده بود دچار open lock بشم. احتمالا بپرسید اپن‌لاک یعنی چه؟ خب وقتی دهانت از تعجب خیلی باز شه ممکنه کوندیل بیفته جلوی دیسک مفصلی و دیگه نتونی دهانت رو ببندی🗿
بقیه کتاب رو دیگه با چشمای خیس خوندم، بعد که تموم شد پوستم زیر قطره‌های خشک‌شده اشک، تاکسیدرمی شده بود. با اینحال هیگاشینو به این ضربه اکتفا نکرد و صفحه‌ی آخرش یک ضربه مهلک بهم زد. شاید اولین توئیست داستان، مغز جنایت‌کارم رو ارضا کرده باشه اما صفحه‌ی آخر منو فروریخت. اصلا و ابدا به هیچ عنوان، حق نداشت با ایشیگامی این‌کارو بکنه. می‌خواستم کله صبح همزمان با مؤذن مسجد محله‌مون، زوزه بکشم.
آقای هیگاشینو جنایتکار بی‌رحم واقعی تو هستی، چطور تونستی؟؟؟ چه نیازی بود؟؟؟ و بعدش فقط داشتم به زمین و زمان فحش می‌دادم، می‌خواستم یاسکو رو با سیم کوتاتسو خفه کنم. به صورت یوکاوا چنگ بزنم و سر ایشیگامی مغمومم رو بغل بگیرم و باهاش زار بزنم.»
      

        ۸-۹ آذر ۱۴۰۲ | کتاب سی‌وششم.
یه نمایشنامه‌ی خارق‌العاده👏🏿👏🏿
نمایشنامه‌های دورنمات و کلا ترجمه‌های حمید سمندریان به لیست مطالعه‌‌م اضافه شدن.
من قبل از این نمایش‌نامه دوتا جنایی ضعیف از دورنمات خونده بودم و پرونده‌اش برای همیشه بسته شده بود تا این‌که تو گودریدز دیدم یه نفر پیشنهاد داده نمایشنامه‌های دورنمات تو یه لِول دیگه‌ن. دوس داشتم امتحان کنم تا شاید قبلیارو بشوره ببره. و بعله! موفقیت‌آمیز بود. از این نمایشنامه‌ها که آدم رو به وجد میارن و درگیر می‌کنن. البته من از نمایشنامه چندان خوشم نمیاد و ترجیحم اینه داستان کوتاه بخونم. اما اتفاقا هر نکته‌ای  که نویسنده راجع به جزئیات صحنه و شخصیت‌ها اضافه می‌کرد بیشتر بهم می‌چسبید و به دارک و ابزورد بودن ماجرا می‌افزود.
نمی‌دونم چقدر توضیح بدم از داستان تا هم اسپویل نشه و هم ترغیبتون بکنه برین سراغش.
اما ماجرا درباره‌ی رویارویی فقر و عدالت و انسانیته. درباره‌ی یه شهر فقیر و ورشکسته‌ست که روزی بانوی میلیاردر و خیّری که از اهالی قدیمی اون شهر هست به همراه خدم و حشم و البته یک تابوت واردش میشه و میگه حاضره یک میلیارد به مردم شهرش کمک کنه، فقط به یک شرط؛ مردم باید مرتکب یک «قتل عادلانه» بشن!!
آیا مردم حاضر میشن به‌خاطر پول جان یک انسان رو بگیرن؟ آیا این قتل، واقعا عادلانه‌ست؟ 
چیزی که برام جالب بود اینه که تو این داستان ما شخصیت‌های سیاه و سفید نداریم. همه خاکستری‌ن. جای جلاد و قربانی مدام عوض میشه و خیلی راحت نمیشه از پیام داستان عبور کرد.
دورنمات علی‌رغم ضعفش تو داستان‌های کارآگاهی، نمایشنامه جونداری نوشته.
      

        ۲۴ آبان - ۶ آذر ۱۴۰۲ / کتاب سی‌وپنجم.
      

        ۱۷ مرداد - ۲٤ آبان ۱٤۰۲ / کتاب سی‌و‌سوم.