کتاب حاضر جلد دوم از پژوهشی سه جلدی است که طی آن به شیوه توصیفی ـ تحلیلی برنامه ریزی دولتی در حوزه تامین اجتماعی ـ طی سال های 1285 تا 1358 ـ باز شناسی و بررسی شده است. در این جلد، با تکیه بر اسناد و مدارک موجود، رویه های دولت در حوزه ی تامین اجتماعی، در عصر پهلوی دوم و در فاصله ی میان سال های 1320 تا 1357 (از سقوط رضا شاه تا سقوط پهلوی دوم) تبیین شده است. طی این دوره، توجه دولت به امر تامین اجتماعی در سطوح و ابعاد گوناگون افزایش یافت و به ویژه در برنامه های عمرانی چهارم و پنجم کشور، جایگاه مهمی برای آن در نظر گرفته شد. در دروه ی یاد شده، نهادهای بساری در حوزه تامین اجتماعی تاسیس گردید که بخش عمده ای از آن ها همچنان پا برجای مانده است. به طور کلی این امر، از منظر کمی، و هم به سبب کیفی، منجر به ارتقای سطح خدمات تامین جتماعی شد. مباحث کتاب عبارت اند از: "فرایند های تصمیم گیری"، "سازمان اجرای"، "توصیف قوانین و مقررات تامین اجتماعی"، "جایگاه تامین اجتماعی در برنامه های اول تا پنجم عمرانی کشور"، "سازمان و رویه های نظارت و ارزشیابی"، "تحلیل سیاست ها و برنامه های دولت در حوزه تامین اجتماعی" و "منابع مالی".