مجموعه ای از گفتارها و باورهای نویسنده در ساحت های مختلف اجتماعی است. نگارنده در مقاله اول با عنوان «تربیت» و «اخلاق» به وسیله بودن علم و نه هدف بودن آن و تأثیر متفاوت دوستی دنیا و خداوند بر شاکله انسانی اشاره کرده است. وی در مقاله دوم با نام فکر و فرهنگ موضوعات گوناگونی از باورهای دینی و اسلامی را مطرح کرده است. مقاله سوم با عنوان سیاست و اجتماع دربرگیرنده نامه ها و توصیه های مولف است که حاکی از نقش آفرینی های سیاسی وی می باشد. مقاله چهارم حاصل سلسله گفتارها و توصیه های مصنف در ارتباط با موضوع حوزه علمیه و مرجعیت است. مقاله فرجامین نیز شامل بخش هایی مختصر از دست نوشته ها و آثار کوتاه نگارنده از جمله پاسخ به برخی سوال ها و تقریظ بر بعضی از کتا ب ها شده است.