اثر حاضر، جلد دوم از مجموعة هفت جلدی «تاریخ تمدّن ایران و جهان» است. نگارنده در این مجموعه، تلاش کرده تا با مطالعة دیدگاه های تاریخ نگاران مختلف در دوره های گوناگون و آشنایی با آرای متفاوت، حوادث و وقایع تاریخ ایران و جهان را داوری کند. در جلد دوم مجموعه، ابتدا به ظهور اسلام در عربستان و وقایع مرتبط با آن، تا پس از وفات پیامبر اکرم، خلافت خلفا و امامت دوازده امام شیعیان اشاره شده و سپس، دولت های ایرانی، از طاهریان، صفّاریان، سامانیان و زیاریان تا اتابکان و خوارزمشاهیان مورد بررسی قرار گرفته اند. فصل پایانی اثر، به موضوع شکوفایی تمدّن اسلامی تا قرن هفتم اختصاص یافته است. در این مجموعه، از منابع مختلف و معتبر تاریخی استفاده شده و از ویژگی های شاخص آن، جامعیت مطالب و نگاه انتقادی به وقایع تاریخی است.