مانی نقش بسزایی در انتقال سنت فلسفی و دینی عصر خویش ایفا کرد. او به سبب نشو و نما در محیط بین النهرین و همجواری با ادیان مختلف توانست در مقام وارثی برآید که با علم به بن مایه های دینی مسلک ها و مذاهب شناخته شده در این سرزمین، خود پایه گذار سنتی شود که دور از اصول فلسفی و دینی هم عصران خویش نبود. مانی چه در مقام مصلح اجتماعی و چه رسول، شخصیت تاریخی است که از دو منظر حایز اهمیت است: نخست آنکه اوبه واسطه عصر حیاتش و البته موطنش، نسبت به ادیان همجوار خود آگاهی داشته و دوم آنکه به اهمیت و ارزش کتابت متون واقف بوده است.
.