نمایشنامۀ دو برادر بعد از دیدار نویسنده با معشوقه‌‌اش لاپوخینا و شوهر او نوشته شده است. زمانی که میخائیل یوریویچ لرمانتوف مرخصی می‌گیرد تا از پترزبورگ به زادگاهش بازگردد، در مسکو با لاپوخینا، معشوقۀ پیشینش دیدار می‌کند و متوجه می‌شود که در نبودش، لاپوخینا با فرد دیگری ازدواج کرده است. دیدار با لاپوخینا و شوهرش، دست‌مایۀ نویسنده برای نوشتن این نمایشنامه شده است. لرمانتوف در نمایشنامۀ دو برادر به بیان دغدغه‌های خود در جامعۀ آن روز روسیه می‌پردازد؛ مانند وسوسه‌شدن به‌خاطر پول و موقعیت اجتماعی و نادیده‌گرفتن عشق واقعی.

یوری و الکساندر شخصیت‌های اصلی نمایشنامۀ دو برادر، بردارانی با خصوصیاتی متفاوت هستند که هر دو شجاع و پرشورند اما شکست عشقی را تجربه می‌کنند. یوری شخصیتی مثبت و قابل‌اعتماد دارد و الکساندر فردی ناامید است که این ناامیدی از زندگی و مردم او را به فردی کینه‌توز و انتقام‌جو تبدیل کرده است