در دهه های اخیر، کتاب های زیادی با عنوان نظریات و بینش های جامعه شناسی تالیف و ترجمه شده است؛ اما با توجه به این نکته که لازمة شرکت در مقطع دکتری تخصصی PH. D جامعه شناسی و داشتن آمادگی کامل جهت پاسخگویی به سئوالات چنین آزمونی در مقطع زمانی کوتاه است، بنابراین به منظور آشنایی جامع و سریع دانشجویان این رشته با نکات کلیدی هر نظریه و مکتب و پاسخگویی به سئوالات آزمون های تخصصی سال های پیش، اقدام به تهیة این اثر شده است. کتاب شامل سه بخش دربردارندة نظریات کلاسیک و جدید، مکاتب با تاکید بر مفاهیم کلیدی و سئوالات مطرح شده در آزمون های تخصصی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی سال های 1389-1380 به صورت تشریحی است.