در کتاب حاضر، مؤلف بر آن است تا از جهات مختلف به بررسی آرای «خواجه نصیر» درباره نظام ارزشی حاکم بر فرآیند تعلیم و تربیت و زندگی و شخصیت و سیر مطالعاتی وی بپردازد. مؤلف بیان می دارد که نظام ارزشی در نگاه «خواجه نصیر» از یک سو بر مباحث فطری و سرشتی انسان مبتنی است و از دیگر سو جامعه و آموزه های آن را در سمت وسو دادن به این نظام حاکم مؤثر می داند، از طرف دیگر «خواجه نصیر» تأثیرات غیبی و آموزه های اخلاقی معنوی و عنایات الهی را در تثبیت نظام ارزشی مذکور و هدایت انسان در مسیر ارزش ها مهم و مؤثر می داند.