برهان صدیقین: پژوهشی پیرامون "سیر تکاملی برهان صدیقین در فلسفه اسلامی" به ضمیمه مقاله ای درباره "براهین فلسفی بر تسبیح موجودات"

برهان صدیقین: پژوهشی پیرامون "سیر تکاملی برهان صدیقین در فلسفه اسلامی" به ضمیمه مقاله ای درباره "براهین فلسفی بر تسبیح موجودات"

برهان صدیقین: پژوهشی پیرامون "سیر تکاملی برهان صدیقین در فلسفه اسلامی" به ضمیمه مقاله ای درباره "براهین فلسفی بر تسبیح موجودات"

0.0 0 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

0

خواهم خواند

0

در کتاب حاضر مشتمل بر دو مقاله یکی در خصوص "سیر تکاملی برهان صدیقین در فلسفه ی اسلامی" و دیگری درباره ی "براهین فلسفی بر تسبیح موجودات"، به چاپ رسیده است. در مقاله ی نخست سعی شده تا ضمن گردآوری مجموعه براهین موسوم به صدیقین در اثبات مبدا هستی، سیر تکاملی آن ها نیز روشن شود. در خصوص وجه تسمیه ی این برهان باید گفت که صدیق به کسی گفته می شود که اقوال و افعال و قصدش نسبت به خدا و خلق، دایما با صدق همراه باشد. بنابراین برهان صدیقین یعنی راه آنان که به صورت مستقیم در گفتار و کردار، به سوی خداوند حرکت کرده و آن چه را که واقع است، بی کم وکاست عرضه نموده اند. نگارنده با بررسی دیدگاه های گوناگون در خصوص برهان صدیقین، به این نتیجه دست می یابد که برهان صدیقین از زمان شیخ الرئیس تا کنون یک سیر تکاملی را طی کرده است. در تقریر شیخ الرئیس، برای اثبات وجود حق از مقدمه ی امتناع تسلسل، استفاده شده است. در تقریر شیخ اشراق، گرچه از مقدمه ی امتناع تسلسل، استفاده شده، اما امتیازی که نسبت به تقریر شیخ الرئیس دارد، آن است که با تعمق مستقیم در مفهوم نور، نور الانوار به اثبات می رسد. در تقریر صدرالمتالهین، مقدمه ی امتناع تسلسل به کلی به کنار گذاشته شده ولی این برهان بر اساس مبانی فلسفی اصالت وجود، بساطت وجود و تشکیک وجود پی ریزی شده است. در تقریر "حکیم سبزواری"، "تنها مقدمه ی اصالت وجود نیاز به اثبات دارد و دو مقدمه ی دیگر صدرایی حذف شده است. در بیان "علامه طباطبایی"، اصل واجب الوجود بالذات در نزد انسان، ضروری تلقی شده و برهان صدیقین از صورت استدلالی به صورت تنبیهی تغییر پیدا کرده است و آن چه از تبیین عرفان صدیقین به دست می آید، این است که واجب الوجود نیاز به اثبات ندارد؛ زیرا اساسا غیر از خدا چیزی وجود ندارد تا بتوان از طریق آن به خدا رهنمون شد.