انسان و کیهان در ایران باستان مجموعه سخنرانی های فیلیپ ژینیو، ایران شناس بزرگ فرانسوی، در دانشگاه آکسفرد است که آن ها را در آوریل و مه سال 1996 ایراد کرده است. ژینیو در این سخنرانی ها به انسان شناسی کهن ایرانیان پرداخته است؛ منظور از انسان شناسی تصوری است که انسان آن دوره از خود و وضع جسمانی و روحانی اش و نسبت خویش با جهان داشته است. پیش از ژینیو نیز متخصصان برجسته ای به این موضوع پرداخته اند، اما او سعی کرده است با بهره گیری از منابع سریانی به نتایج تازه تری در این باره دست یابد. او در این مجموعه درباره ی پاره ای از مسائل مهم در کیهان شناخت و انسان شناخت و عرفان زردشتی بحث کرده است که شناخت کل دین وابسته به شناخت آن هاست و هنوز هم در فهم آنها اشکلاتی هست.