بدن انسان از ترکیب عناصر چهارگانة طبیعت (آتش، باد، آب و خاک) با یک دیگر به نسبت های مختلف تشکیل شده و سپس روح معنوی به عنوان رکن پنجمی وارد عمل شده و در اختیار جسم مادی قرار گرفته است. مزاج ما نیز از تعامل حالات متضادی چون: گرمی، سردی، تری و خشکی، به نسبت های مختلف با یک دیگر به وجود آمده است و نیز از برآمد این مزاج ها نسبت به یک دیگر، در بدن ما طبع هایی چون صفراوی، دموی، بلغمی، سوداوی، مختلط و معتدل پدید آمده است. کتاب حاضر جلد سوم از مجموعة «شناخت طبایع» است و نگارنده در آن، مخاطبان را با نظریات طب سنتی ایران دربارة شناخت طبایع و نحوة برخورد با بیماران مبتلا به بیماری های داخلی آشنا می کند. انواع طب، موضوع علم طب سنتی، انواع مزاج  از نظر بیماری، انواع اخلاط موجود در خون، نیروهای طبیعی خدمتگزار، و علایم اعتدال مزاج، عنوان های برخی از مطالب کتاب است.