نظریه‌ی عموما غالب در مورد شکل گیری ملی گرایی در اروپا و جهان جدید این است که ملی گرایی یک جعل، یک برساخت و یک آورده دنیای جدید است. بخش بزرگی از نظریه پردازان مدرن معتقدند به دلایل مختلف و به تدریج از قرن هجدهم بود که چیزی به نام ملت اختراع شد و تا پیش از این چنین مفهومی اساسا وجود نداشت. دلایل و تبیین های مختلفی هم در باب ریشه های شکل گیری این پدیده از سوی مدرن ها ارائه می شود. مثلا نظریه پردازان چپ شکل گیری ناسیونالیسم و ملت را مثل همیشه به دلایل اقتصادی ربط می دهند، شکل گیری روابط نامتوازن مرکز و پیرامون را دلیل این اتفاق می دانند و البته آن را نظریه ای رقیب برای دیدگاه های خود می دانند. گروهی دیگر مثل آنتونی گیدنز به نقش نهاد دولت معتقدند و ملت را زاییده و نیاز دولت ها می دانند، گروهی دیگر عامل جنگ را برجسته میکنند، افرادی همچون ارنست گلنر به نظریه های فرهنگی و زبانی معتقدند و افرادی همچون دورکم هم اعتقاد دارند مفاهیم دنیای قدیم در شکل جدیدشان در قالب ناسیونالیسم و ملت مطرح و مقدس شده اند و بالاخره افرادی همچون اندرسون ملت را حاصل یک تخیل و تصور می دانند و صنعت چاپ را در شکل گیری آن موثر. آنتونی اسمیت به کاوش و نقد تمامی نظریه های مدرن در این کتاب پرداخته است و بر یکایک این دیدگاه ها اشکالات و نقدها و پرسش هایی جدی وارد می سازد. اسمیت این دیدگاه ها را در ابتدا شرح می دهد، دیدگاه ها و بدیل های و نقاط ضعف آنها را در ادامه تبیین می کند و در نهایت نتیجه خودش را از تمامی این مباحث می گیرد. دفاع او از پدیده ی ملت به عنوان چیزی ملموس و واقعی و مورد نیاز در سراسر کتاب با استدلال های مختلفی مطرح می شود که جالب است. نقدهای اسمیت منبع خوبی برای نقد کسانی است که به هر دلیلی تلاش می کنند پدیده ملت در ایران را نیز با تحلیل های مدرن بسنجند که عملا نادرست است و شکل گیری ملت در ایران هیچ ربط و سنخیتی به داستان اروپا در این زمینه ندارد.

#آنتونی_اسمیت
#ناسیونالیسم
#ملی_گرایی