آنچه در کتاب حاضر آمده است، مقالاتی است که به مناسبت های مختلف به رشته تحریر درآمده و در همایش ها و نشست های علمی، نشریات پژوهشی و تخصصی و فضای مجازی منتشر شده است. برخی از مقالات به حقوق شهروندی و برخی به حقی از حقوق شهروندی و برخی به مباحث فقهی مرتبط با حقوق شهروندی می پردازند. مقاله نخست نگاهی اجمالی به دو مفهوم مشهور حق الناس و حق الله در ادبیات دینی، مشخصات هر کدام و نسبت میان آن دو از نقطه نظر فقهی دین دارد.