شرح خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار امام علی(ع) در نهج البلاغه است. در این مجموعه سعی شده است از منظری ادبی و روایی به شرح مفاد سخنان امام علی در نهج البلاغه پرداخته شده و مفردات مهم مندرج در این سخنان و مباحث اخلاقی، اعتقادی و اجتماعی آن، مورد شرح و بررسی قرار بیان شده است. در این مجلد به شرح و تفسیر خطبه هایی از امام علی در زمینه خلقت آدم(ع)، کیفیت خلقت بشر، داستان آدم و حوا و ابلیس و اخراج آنان از بهشت، مفهوم خلقت آدم از خاک، سجود ملائکه بر وی و فلسفه آن، سبب عداوت ابلیس با آدم و ذریه او، حقیقت خلقت ملائکه و جنیان، برگزیده شدن برخی از انسان ها توسط خداوند متعال به عنوان نبی و رسول، حکمت وجوب حج و آداب و احکام آن، شرح وقایع مربوط جنگ های صفین و جمل، شرح حال برخی از یاران امام علی و دشمنان ایشان، مذمت ناکثین، مارقین و قاسطین توسط آن امام، تحلیل ایشان از قتل عثمان بن عفان، مذمت اهل شام توسط امام علی، جریان حکمیت و مواضع ایشان در این زمینه، موضع آن امام در مورد خوارج نهروان و بررسی شخصیت طلحه و زبیر پرداخته شده است.