همزمان با رسمیت و گسترش تشیع در ادبیات ایران آذربایجان تحولی درازدامن بروز کرد. با ظهور محتشم کاشانی شعر مرثیه به عنوان گونه مهم ادبی در اجتماع ظاهر شد. از قرن دهم تاکنون ادبا و شعرای بسیاری به درفشانی در این گونه ادبی در مرثیه و نوحه سرایی امام حسین و اهل بیت عصمت و طهارت پرداخته اند. شعرا و ادبای آذربایجان با تأثیر از روضه الشهدای واعظ کاشفی و به ویژه ترکیب بند محتشم کاشانی به آفرینش های ادبی روی آوردند. متن پیش رو نمونه ای از نسخه های خطی است که در قرن سیزدهم هجری در آذربایجان به نظم و نثر نگارش یافته است.