تعریف انسان به «حیوان ناطق» مبین این معناست که اندیشه، کمال انسان است. نفس، با تعالی و فیض ناشی از ادراک هستی کامیاب شده و در راه تفکر تابش جان می یابد و مشتاق حقیقت حضور می شود. کتاب حاضر مشتمل بر بخشی از مقالات و سخنرانی ها و گفت وگوهای استاد دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی است که زیر نظر ایشان جمع آوری شده و به حسب موضوع ترتیب یافته اند. موضوع مطالب این اثر بررسی عقل از منظر عارفان است.