پس از وقوع انقلاب صنعتی در اروپا و پیدایش موج ملی گرایی و ناسیونالیسم، بحث دولت سازی و به تبع آن ملت سازی در شرق مطرح شد. در ایران مبحث ناسیونالیسم در اواخر دورة قاجار رسوخ نمود و در انقلاب مشروطه تبلور پیدا کرد. هرچند با وقوع کودتای اسفند 1299 هـ.ش. و روی کار آمدن پهلوی اول، انقلاب مشروطه از دستیابی به اهداف خود ناکام ماند، اما تاریخ معاصر ایران در بحث ملت سازی، فصل تازه ای را ورق زده است. در پژوهش  حاضر، تلاش می شود که با تجزیه و تحلیل سیاست های اجرا شده در دورة رضاشاه، 1300 ـ 1320، در انطباق آن با مبانی تئوریک ملت سازی، شناخت دقیقی از روند ملت سازی در ایران معاصر ارائه شود و راهکارهای کارآمدتری در قالب «رهیافت های وحدت گرایانه» برای حل مطالعات قومی و نیل به ملت سازی در جوامع نامتجانس و ناهمگون معرفی شود.