این کتاب به عنوان منبع مطالعاتی در زمینه علم دینی و نظریه اجتماعی نگاشته شده است. ابتدا نظریه پردازی مسیر تولید علم دینی و مبناهای شناخت جامعه در اندیشه متفکران مسلمان بررسی شده است. سپس اصطلاحات نظریه، پارادایم، نظریه پردازی، نظریه اجتماعی، ارتباط، انزوای اجتماعی، علوم اجتماعی و ... مفهوم یابی شده است. در ادامه روش تحقیق در پژوهش حاضر از جمله روش تفسیر موضوعی، روش تحلیل محتوا، روش ساخت مدل نظری و ... توضیح داده شده است. در فصول بعدی پارادایم نظریه اجتماعی، مفهوم پردازی، مقوله بندی، تعیین نقش مقوله ها، اصول، ویژگی ها و اهداف نظریه اجتماعی ارتباط تبیین شده است. در نهایت نیز نظام اجتماعی تبیین شده است.