"شاکله شناسی" تالیف دکتر "نصراله حکمت"، به موضوعی پرداخته که بسیاری آن را شخصیت انسان دانسته اند و یکی از موضوعات مهم قرآن کریم است. البته دیدگاههای عرفانی، فلسفی و روانشناختی در این زمینه اختلاف نظر دارند. بحث شخصیت و نظریههای مربوط به آن یکی از مهم ترین مباحث روانشناسی است و به جرأت میتوان گفت که آنچه مطالعات ناهمگون روانشناسی را متحد میکند و به آنها معنا و تفسیر روشنی میبخشد، نظریه شخصیت منسجمی است که میتواند توجیه تمام رفتار انسانها باشد و آن را در همهی ابعادش توضیح دهد.با وجود اینکه شخصیت یکی از اساسیترین یا حیاتیترین مضامین روانشناسی است و از ایدههایی مانند رفتار، غریزه، انگیزه، خودآگاهی و ناخودآگاهی متمایز است، اما همچون همین ایدهها در روانشناسی تعریف واحدی برایش وجود ندارد که روانشناسان به اتفاق بر آن تکیه کنند. مفهوم شخصیت در پاسخ به دیدگاه روانشناسان در مورد انسان و رفتار او تکامل مییابد و به شیوهای منحصر به فرد ارائه میشود. بسیاری از تعاریف متمایز از شخصیت تاکنون ارائه شده است، اما هیچ یک از آنها توسط روانشناسان به عنوان یک تعریف واحد و منسجم شناخته نشده است.در "شاکله شناسی" از دکتر "نصراله حکمت"، تمام تعاریف مرور نمیشود بلکه در عوض، بر دو مورد از آنها تمرکز شده، که ممکن است به عنوان دو قطب از طیفی از دیدگاههای روانشناسان در مورد انسان و رفتار او در نظر گرفته شود. در یک قطب بینشی وجود دارد که دنیای درونی انسان را اصیل میداند و رفتارهای او را در پرتو این بینش تفسیر میکند و در قطب دیگر بینش رفتارگرای حادی وجود دارد که دنیای درون انسان را ناخوانا دانسته و همه چیز را در رفتار و واکنشها در برابر محیط تحلیل می کند.