کتاب حاضر، مشتمل بر گزارشی دقیق و مفصّل از مأموریت چهل و پنج روزة «عبدالله مستوفی» به بندرها و کناره های جنوبی کشور است. این مأموریت که از تاریخ سی فروردین تا دوازدهم خرداد سال 1320 ادامه داشته، بنا به درخواست «علی سهیلی»، وزیر کشور وقت و در ماه های آخر زمامداری «رضاشاه» انجام شده است. هدف «مستوفی» از تدوین این گزارش، بیان مشکلات و کمبودهای موجود در مناطق مذکور و یافتن راه های برون رفت از تنگناهای موجود در شهرهای سواحل جنوبی بوده است. نگارنده، در این گزارش با استفاه از شیوة نگارش در زمان یاد شده، نکات ارزشمندی از اوضاع اداری و اجتماعی برخی شهرها و بنادر جنوبی کشور ارائه کرده که در روشن نمودن برخی زوایای تاریک تاریخ آن سامان قابل استفاده اند. با وجود این، وی در برخی قسمت های کتاب در انتساب اهالی بعضی مناطق به نژادهایی خاص، بدون ارائة سندی معتبر از جادّة اعتدال و انصاف خارج شده و به ورطة توهین و افترا افتاده است.