علاوه بر زبان فارسی از دیگر زبانهای ایرانی مانند طبری، گیلکی، گورانی، شیرازی و غیره نیز نوشته ها یا اشعاری از دورۀ اسلامی باقی مانده است. مشهورترین اشعار گویشی اشعاری است موسوم به فهلویات که از حدود قرن چهارم تا نهم هجری گاه در خلال متون عربی و فارسی یا دواوین شعرای مناطق غربی و شمال غربی ایران یافت میشود. نویسنده کتاب حاضر با معرفی و قرائت شمار قابل توجهی از اشعار فهلوی که بعضا برای نخستین بار به طبع میرسد، اولا این فرضیه را مطرح کرده که زبان فهلوی در دوره ای طولانی پیش و پس از اسلام زبان ادبی مشترک در عراق عجم و آذربایجان بوده، ثانیا از طریق بررسیهای زبان شناختی رابطهٔ زبان فهلوی را با زبان دیرین آذربایجان روشن نموده است.