کتاب حاضر، جلد پنجم از مجموعه «مقالات تقی زاده» است، در این جلد نوشته های پژوهشی در قلمرو ایران شناسی جمع آوری شده است. «سید حسن تقی زاده» یکی از مردان مؤثر در جریان استقرار مشروطیت و سپس از سیاستمداران کشور و همزمان از پژوهندگان برجسته و پیشگامان در پژوهش های تاریخی به روش علمی و انتقادی بود. در بخش اول به تأثیر اختربینی بر برخی رویدادهای مهم تاریخ اسلام، علوم آشکار و پنهان پرداخته شده و در ادامه مطالبی در مورد زرتشت و مانی، زایش و مرگ مانی، ایران نوین، تاریخ وحدت ملی ایران، مناسبات ایران و ترکیه، مدرسة مطالعات شرقی لندن و ... نگاشته شده است.