این مجموعه به بررسی اندیشه های جلال آل احمد ـ نویسنده ی معاصر ـ در ابعاد مختلف و با تکیه بر آثار داستانی او، اختصاص یافته است. به تصریح نگارنده: "جلال آل احمد روی هیچ مساله و موضوعی دست نگذاشته است. مگر این که راه حلی در جهت بهبود وضعیت آن ارائه کرده باشد. نقبی که به غرب زدگی می زند اگر واقع بینانه به آن بنگریم، فقط برای یافتن معیارهای جدید در جهت بهبود وضعیت مردم و اجتماع خویش است. وی سعی می کند به مردم نشان دهد که علت پیشرفت ملل و جوامع غربی چیست. حمله به دین و اعتقادات دینی نیز راه حل دیگری بود که آل احمد از طریق آن گام دیگری در جهت ساخت جامعه ی آرمانی خویش برداشت... دین مطلوب آل احمد، دینی است خارج از تعصب، مقدس مآبی و تحجراندیشی. دولت مطلوب آل احمد نیز یک دولت کاملا دموکراتیک است. از دید وی دولت باید دموکراسی را در جامعه توسعه بدهد، به شایسته سالاری ـ که یکی از بحث های مهم جامعه ی امروز ما نیز می باشد ـ مخالفت با دولت محوری، نفی سانسور، برقراری آزادی های گوناگون اجتماعی به ویژه آزادی اندیشه و بیان و جز آن بپردازد. پیشنهاد وی درباره ی وضعیت زنان، فرهنگ، نقاشی، نویسندگی و معماری همگی ناشی از روح آرمان جوی وی است. با تمام این حرف ها نباید از یک نکته غافل ماند و آن این که تناقض های بسیار زیادی میان صحبت های جلال  آل احمد مشاهده می شود. به عنوان نمونه وی از یک طرف، غربیان، غرب زدگان و هم چنین استفاده کنندگان وسایل غربی را مورد حمله قرار می دهد در حالی که از طرف دیگر در موارد بسیار زیادی شخصا اذعان می دارد که نه مخالف با غرب است و نه استفاده از وسایل غربی را نفی می کند".