«ملانصرالدین» با دوست وفادار، یعنی خر چموش خویش، نیمی از جهان را پیمود و در همه  جا خاطرات نیکی از خود به یادگار گذاشت. سرانجام پس از سیروسیاحت های طولانی، با خانواده اش در شهر آرام «خجند» رحل اقامت افکند. ما در این کتاب همراه ملانصرالدین در کوره راه های پرشیب کوهستانی و کوچه پس کوچه های پرپیچ وخم شهر باستانی خجند و میدان های پرهیاهوی آن به سیروسیاحت می پردازیم. «لئونید سالاویف» (1907 -1962)، نویسنده با قریحه شوروی در این سفر راهنمای شما خواهد بود و برایتان توضیحاتی خواهد داد که بی خیال و فارغ بال بخندید و چنانچه گاهی هم اندوهگین شدید، اندوهتان موقت و گذرا باشد. ملانصرالدین، قهرمان این کتاب، رادمردی است زنده دل و بذله گو که اندوه و نومیدی به دلش راه نمی یابد و راه خروج از هر بن بستی را پیدا می کند. او تهی دست است، اما قلبی سخاوتمند و صدها دوست صمیمی و باوفا دارد. لئونید سالاویف در این داستان سیمای جاوید و بی مانند ملانصرالدین، رادمرد محبوب مردم و قهرمان هزاران هزار حکایت و روایت خاورزمین را از نو آفریده است.