کتاب «گذشته چراغ راه آینده است» که اینک چاپ ویراسته آن به خوانندگان ارائه مى شود، بى تردید در میان کتاب هاى سیاسى مربوط به دوره تاریخ 1331-1320 از منابع یگانه و منحصر به فرد به حساب مى آید، تا سالیان همگان بر این تصور بودند که این کتاب نگاشته سازمانى سیاسى و کار گروهى است، اما امروز مى دانیم که این اثر نگاشته مردى فرهیخته، تاریخنگار و فروتن است که گوشه گرفته و دوست دارد که کماکان پوشیده نام بماند و اسمش زینت بخش اثرش نگردد، نویسنده با حوصله اى شگرف و قابل ستایش تمام نشریات، روزنامه ها، اعلامیه ها و بیانیه هاى دوره مورد نظر را به دقت کاویده و با گزیده گرایى تلاش کرده با بهره جویى از این منابع پرتوى بر این دوره بیندازد. تردید نیست که این اثر نیز همانند هر کار پژوهشى دیگر خالى از نقایص و مبرا از عیب و کاستى ها نیست، مثلا عدم توجه نویسنده به حوزه هاى اجتماعى و فرهنگى این دوران دوازده ساله و تأثیرات تحولات سیاسى این سال ها بر این حوزه ها به ویژه در حوزه تفکر و اندیشه که موجب اوج گیرى ادبیات رئالیسم سوسیالیستى از ادبیات دوره استالین در ایران شد، هرگز مورد توجه نویسنده قرار نگرفته، از سویى تأثیرات فرهنگى بر تحولات سیاسى نیز چندان مورد نظر صاحب اثر نبوده، تکیه بیش از حد کتاب بر منابع روزنامه اى و مجلات، اگرچه شاید دلیل آن کمى منابع مکتوب یا شفاهى بوده است. در خلال کتاب به خوبى آشکار مى شود که نویسنده گرایش یا تمایلاتى به اندیشه هاى چپ دارد و اگرچه در بخش عمده اى از کتاب با سیاست هاى اتحاد جماهیر شوروى آن روز در ایران همسویى نشان مى دهد و لاجرم به تأیید سیاست هاى حزب توده نیز مى پردازد، اما آنجا که روش هاى اپورتونیستى حزب توده و پیروى بى چون چرا و چشم بسته این حزب از همسایه شمالى آشکار مى شود، جانب انصاف وبى طرفى تاریخنگارى را رعایت و به نقد سیاست هاى شوروى و حزب توده مى پردازد.