«در جهان در حال توسعه و کم تر توسعه یافته، بسیاری از واحدهای سیاسی که از لحاظ حقوقی نام دولت را یدک می کشند، حتی با گذشت چند دهه از استقلال شان هنوز نتوانسته اند روند دولت ـ ملت سازی را به طور مطلوبی طی نمایند و از جنبه های مختلف، از جمله همگرایی ملی و دست یابی به هویت ملی منسجم، تثبیت نهادهای سیاسی، اشباع سرزمینی، ترسیم مرزهای ملی (فیزیکی و هویتی)، استقلال و اعمال حاکمیت ملی و... با مسائل و مشکلات بزرگی روبه رو بوده اند». پدیدآورندگان کتاب حاضر در ادامة پیش گفتار افزوده اند: «با ورود به عصر پس از جنگ سرد و به ویژه با تشدید فرایند جهانی شدن نه تنها از شدت و حجم مشکلات آن ها کاسته نشده، بلکه حتی از برخی جهات بر مسائل عدیدة آن ها نیز افزوده شده است. در چنین فضایی موضوع دولت ـ ملت سازی در مطالعات روابط بین الملل اهمیت بنیادی یافته و توجه بسیاری از پژوهشگران و ناظران بین المللی را به خود جلب کرده است».