این کتاب در خصوص "اصول و قواعد نقد و فهم حدیث" در هشت فصل تدوین گردیده است: فصل اول مشتمل است بر جایگاه حدیث و اهمیت فهم آن که با استناد به آیات و روایات نگاشته شده است. فصل دوم به تعاریف و روش  شناسی فقه الحدیث و نقد الحدیث اختصاص یافته است. در فصل بعد، نسبت فقه الحدیث و نقد الحدیث با درایه الحدیث، بررسی گردیده و در ادامه به فحص درونی حدیث به منظور نقد و فهم آن و آشنایی با  عوامل موثر بر فهم حدیث پرداخته شده است. "فحص بیرونی حدیث" عنوان بخش دیگری از کتاب است. در این بخش با توجه به اهمیت معیارهای نقد و فهم حدیث، معیارهایی نظیر قرآن، سنت، عقل، حس و مشاهد، تاریخ و سبب ورود حدیث و نقش این معیارها در نقد و فهم حدیث به تفکیک و با ذکر مثال هایی مشروح، بیان گردیده است. "کیفیت نقل حدیث "از جهت منقول نه ناقل"، "اقسام مصطلحات حدیثی ماخوذ از متن حدیث"، "راه های رفع تعارض از احادیث مختلف" از دیگر مباحث عقاب به شمار می رود. در مبحث اخیر، اسباب  اختلاف حدیث، اخبار علاجیه، بحث تعادل و تراجیح و کیفیت جمع بین ادله و احکام احادیث متعادلین و غیر متعادلین بیان شده است.