یکی از مباحث مهم درباره ی پیامبر اسلام (ص) مساله ی امی بودن و عدم توانایی ایشان بر خواندن و نوشتن است. تا کنون تصور می شده که واژه ی امی ـ به عنوان یکی از صفات پیامبر (ص) ـ به معنای خرد و ناتوان بر خواندن و نوشتن است. اما در این تحقیق، سعی شده تا معنای واژه ی امی با استناد به کتب لغت عرب و نیز با استفاده از کتب تفسیر دو فرقه ی شیعه و اهل سنت، تعیین گردد و آرای مطرح شده از سوی برخی متفکران و نیز دیدگاه مستشرقان در خصوص معنای  امی و مساله ی ناتوانی پیامبر بر خواندن و نوشتن بررسی شود. آن چه در فرجام این تحقیق خواهید دید آن است که امی به معنای فرد ناتوان بر خواندن و نوشتن نیست، بلکه این واژه را یهودیان و سپس مسیحیان درباره ی فردی که از نظر دینی و نژادی به آن ها منسوب نبوده به کار می برده اند. منظور اهل کتاب (یهودیان و مسیحیان) از فرد امی، شخصی است که کتاب آسمانی بر او فرو فرستاده نشده است. درباره ی مساله ی خواندن و نوشتن پیامبر (ص) باید گفت که ایشان پیش از بعثت بر خواندن و نوشتن توانا نبوده و هیچ چیزی نخوانده و ننوشته است و این مساله وحیانی بودن و اعجاز قرآن و نیز راستین بودن دعوت و نبوت ایشان را ثابت می کند و نشان می دهد پیامبر (ص) هیچ حرفی از خود در این کتاب الهی وارد ننموده، بلکه تمام آیات و کلمات قرآن از سوی خداوند متعال فرو فرستاده شده است. با این وجود درباره ی دوران پس از بعثت به نظر می رسد که پیامبر (ص) بر خواندن و نوشتن توانا شده و در مواردی نادر، فعل خواندن از ایشان سر زده است.